Để rau quả Việt Nam đứng vững trên thị trường
Dân tộc thiểu số & Miền núi 03/06/2016 17:03 Theo dõi Congthuong.vn trên
Trái vải Việt Nam được xuất khẩu sang Hoa Kỳ |
Tiềm năng lớn
Theo Cục Trồng trọt, hiện cả nước có khoảng 888.000 héc-ta trồng rau và hơn 35.000 héc-ta sản xuất hoa, cây cảnh. Về thị trường, trái cây Việt Nam đã có mặt ở hơn 50 nước trên thế giới và hầu hết các châu lục; đặc biệt khi các hiệp định FTA và TPP được ký kết, cơ hội mở ra cho rau quả Việt Nam là cực lớn. Về rau, Việt Nam có thể trồng rau ở nhiều vùng và nhiều vụ trong năm. Chúng ta có đầy đủ các chủng loại rau, rau nhiệt đới và rau ôn đới, nhất là các loại rau củ, quả. Các vùng cao nguyên như Đà Lạt, Mộc Châu, Sa Pa, vùng núi Tây Bắc có điều kiện lý tưởng để phát triển rau, hoa ôn đới. Miền Bắc với 2 vụ lúa, 1 vụ đông là một vụ thuận lợi để trồng rau cận ôn đới với các chủng loại rau củ quả, chi phí vừa không cao, sâu bệnh ít và tiêu tốn ít nguồn tài nguyên mà giá trị lại rất cao.
Mặc dù diện tích rau, hoa quả đã tăng nhanh cả về diện tích và giá trị sản lượng. Nhưng hiện nay với tình trạng biến đổi khí hậu và những tác động của nó khiến việc điều tiết thời vụ, năng suất, chất lượng rau hoa, cây cảnh bị ảnh hưởng, rủi ro cao. Trong khi đó thị trường trong nước đã xuất hiện ngày càng nhiều loại rau, hoa quả mang thương hiệu nước ngoài. Chế biến tinh, ra các sản phẩm có giá trị gia tăng cao gần như mới chỉ đếm trên đầu ngón tay, sản phẩm chủ yếu là xuất tươi, xuất thô, trong khi công nghệ bảo quản, bao gói, công nghệ xử lý sau thu hoạch còn thô sơ, lạc hậu. Do công nghệ sau thu hoạch và bảo quản kém mà chúng ta chưa tạo ra được thương hiệu tầm cỡ quốc tế cho những sản phẩm vốn chỉ có Việt Nam mới có lợi thế.
Giữ thị trường bằng chất lượng
Để khỏi bị thua ngay trên sân nhà, Cục Trồng trọt đã đưa ra các giải pháp phát triển rau trong thời gian tới như tăng cường chỉ đạo tuyên truyền các chủ trương, chính sách, các tiến bộ khoa học kỹ thuật và cập nhật diễn biến tình hình thời tiết sâu bệnh hại cây trồng đến người dân một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất; Rà soát điều chỉnh kế hoạch, quy hoạch vùng gieo trồng rau. Thống kê, cân đối diện tích đất lúa, đất chuyên màu để bố trí cây trồng hợp lý để phát triển cây rau. Kết hợp cải tạo vườn tạp, thâm canh vườn cây hiện có với trồng mới theo hướng sản xuất chuyên canh, sử dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường; Đẩy mạnh công tác dồn điền, đổi thửa, hình thành những vùng sản xuất rau tập trung, tạo điều kiện đầu tư áp dụng máy móc, cơ giới hóa, công nghệ, tiến bộ kỹ thuật nhằm tăng năng suất, chất lượng và hiệu quả trong sản xuất rau; Đảm bảo nguồn vật tư chất lượng (giống, phân bón, thuốc BVTV…) phục vụ sản xuất rau; Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra gồm cả kiểm tra chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm trên cây rau; Tuyên truyền, vận động và hỗ trợ, hướng dẫn cho người dân sản xuất rau trong việc ghi chép, lưu giữ hồ sơ và truy xuất nguồn gốc; Hỗ trợ xây dựng các mô hình chuyển giao tiến bộ kỹ thuật đảm bảo sản xuất rau đạt năng suất cao, giá thành hạ, đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP); Hỗ trợ chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa trong đó có các cơ cấu luân canh cây rau để phục vụ nhu cầu rau cho người tiêu dùng và áp dụng công nghệ cao trong sản xuất rau để đạt hiệu quả kinh tế cao.
Để rau quả Việt Nam tăng trưởng bền vững, giữ vững thị trường khó tính thì việc đảm bảo ATTP là điều kiện sống còn. Việt Nam cần tăng cường kiểm dịch, kiểm tra chặt 100% lô hàng; ưu tiên phát triển những vùng sản xuất rau quả đạt VietGAP, GlobalGAP; các bộ, ngành chức năng cũng cần phối hợp trong việc xây dựng và thực thi các biện pháp giám sát ATTP rau củ từ khâu sản xuất. Để sản phẩm nông sản thực sự an toàn thì cần thực hiện ngay từ “phần gốc”, từ ý thức, hành vi của doanh nghiệp, của người sản xuất.