Đẩy mạnh kết nối vận tải khu vực ASEAN

Việc mở cửa bầu trời trong khu vực ASEAN sẽ tạo ra một thị trường hàng không thống nhất

Trong thời gian qua, Việt Nam chủ động thực hiện các cam kết về kết nối giao thông vận tải trong ASEAN và đã đạt được một số kết quả tích cực. Về kết nối cơ sở vật chất, Việt Nam đã cơ bản hoàn thành các cam kết về phát triển mạng lưới đường bộ ASEAN; hoàn thành việc xác định 18 tuyến quốc lộ với tổng chiều dài là 4.237 km đưa vào 8 tuyến đường bộ ASEAN trên lãnh thổ Việt Nam; hoàn thành nâng cấp 1.317 km đường “dưới cấp III” lên cấp III theo tiêu chuẩn đường bộ ASEAN từ năm 2004 đến nay; đã và đang nâng cấp tuyến đường sắt Bắc - Nam trong dự án Đường sắt Singapore - Côn Minh; đã kết nối vận tải thủy nội địa với ASEAN thông qua Campuchia; cơ bản hoàn thành việc xây dựng, nâng cấp, nâng cao năng lực các cảng biển Việt Nam trong mạng lưới cảng biển ASEAN...

Về kết nối thể chế, Việt Nam là một trong số các nước đầu tiên hoàn tất việc ký kết và phê duyệt tất cả các Hiệp định khung ASEAN và các Nghị định thư về tạo thuận lợi vận tải đã ký kết trong ASEAN, cũng như các thỏa thuận hợp tác vận tải hàng không theo đúng Lộ trình Hội nhập vận tải Hàng không (RIATS), tiến tới hình thành thị trường vận tải hàng không thống nhất ASEAN.

Mặc dù vậy, để có thể đạt được mục tiêu hội nhập mà ASEAN đã đặt ra, nhiệm vụ đối với các nước thành viên ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng sẽ còn nhiều khó khăn. Theo đánh giá của Bộ Giao thông vận tải, ngoài những vấn đề nội tại của một quốc gia là nguồn lực để phát triển hệ thống logistics, còn có những thách thức mang tính khu vực như sự chênh lệch về trình độ phát triển, những khác biệt trong quy định pháp luật của mỗi nước thành viên đối với dịch vụ vận tải và logistics...

Dưới góc độ là một DN, ông Kelvin Leung - Tổng Giám đốc DHL Global Forwarding khu vực châu Á Thái Bình Dương cho biết, kết nối vận tải đường không, đường biển và đường bộ tại châu Âu, châu Á nhiều năm qua đã chứng kiến hệ thống GTVT của Việt Nam được quan tâm đầu tư mạnh mẽ. Tuy nhiên xét về tổng thể, việc đáp ứng nhu cầu kết nối trong khu vực vẫn còn hạn chế so với một số nước mà nguyên do nguồn lực cho phát triển kết cấu hạ tầng giao thông còn thiếu; hệ thống thể chế, chính sách ngành GTVT còn đang trong quá trình xây dựng, hoàn thiện để đáp ứng và tương thích với hệ thống luật pháp của khu vực và thế giới. Bên cạnh đó, năng lực tài chính và cạnh tranh của DN trong nước về vận tải biển, đường bộ, đường sắt nhìn chung còn thấp, dẫn tới sự tham gia của DN trong nước vào kết nối, khai thác vận tải quốc tế, vận tải xuyên quốc gia còn hạn chế cả về số lượng và chất lượng dịch vụ…

Để khắc phục những hạn chế nội tại, nỗ lực thực hiện mục tiêu kết nối vận tải khu vực ASEAN, từ tháng 5/2015 Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án “Tăng cường kết nối giao thông vận tải trong ASEAN đến năm 2020, định hướng đến năm 2030”. Theo đó, yêu cầu nâng cao tiêu chuẩn kỹ thuật đường bộ phù hợp với tiêu chuẩn đường bộ của các nước ASEAN. Về đường biển, chú trọng tăng cường năng lực cạnh tranh của đội tàu quốc gia, từng bước phát triển đội tàu khách du lịch cỡ lớn kết nối Việt Nam với các điểm du lịch quan trọng trên thế giới… Đối với ngành hàng không, tập trung nâng cao năng lực của các hãng hàng không trong nước đủ sức cạnh tranh tham gia thị trường hàng không thống nhất ASEAN, tiến tới tham gia có hiệu quả vào các thị trường hàng không liên khối rộng lớn hơn như ASEAN - EU, ASEAN - Trung Quốc, ASEAN - Ấn Độ, ASEAN - Hàn Quốc… Tiếp tục tăng cường sự tham gia của các hãng hàng không tư nhân, hàng không giá rẻ…