Đấu thầu xây dựng cầu Bến Tượng: Có khách quan, đúng quy định?

Phối cảnh công trình cầu Bến Tượng

Tuân thủ quy trình, quy định!

Là 1 trong 7 địa phương được tham gia Chương trình đô thị miền núi phía Bắc do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh mục tại Quyết định số 189/QĐ-TTg ngày 25/01/2014, dự án tại Thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên được đầu tư với 12 hạng mục, chia làm 2 giai đoạn.

Giai đoạn 1 gồm 5 hạng mục đầu tư, đến nay, đã có 2 công trình được bàn giao, đưa vào sử dụng và hoàn thành quyết toán; 3 công trình còn lại cũng đã đạt trên 90% khối lượng công việc, Thành phố đang tích cực triển khai 7 hạng mục công trình còn lại thuộc giai đoạn II.

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng có sự mập mờ của Ban QLDA khi dành ưu tiên cho nhà thầu này, loại bỏ nhà thầu khác (cụ thể là Liên danh Tổng Công ty Xây dựng Công trình Giao thông 1-CTCP (Cienco 1) và Cienco 5) trong quá trình đấu thầu gói thầu XL-01A: “Xây lắp hạng mục công trình: Xây dựng cầu Bến Tượng” - một trong 7 hạng mục thuộc giai đoạn II và có tổng giá trị dự toán trên 387 tỷ đồng, cầu dự kiến có chiều dài và đường dẫn là 750m, trong đó chiều dài của cầu là 370,4m, bề rộng mặt cầu là 23,6m.

Trước thông tin này, Ban QLDA khẳng định đã thực hiện đấu thầu thận trọng, đảm bảo khách quan và đúng pháp luật.

Theo đó, về tiến trình tổ chức đấu thầu, Ban QLDA cho biết, đã thực hiện đúng quy định. Cụ thể, ngày 17/2/2016, thông tin mời thầu gói thầu XL-01A chính thức được đăng tải trên Báo Đấu thầu. Từ ngày 22/2 đến ngày 4/3/2016, hồ sơ mời tuyển (HSMT) được phát hành. Ngày 8/4/2016 tại Quyết định số 3970/QĐ-UBND UBND TP Thái Nguyên thông báo kết quả sơ tuyển gồm 3 nhà thầu, trong đó có Liên danh nhà thầu Cienco 1 và Cienco 5. Từ ngày 29/4 đến 19/5/2016, TP.Thái Nguyên phát hành HSMT xây lắp. Ngày 19/5/2016 chính thức đóng, mở thầu bắt đầu tổ chức đánh giá hồ sơ đề xuất kỹ thuật.

Đến ngày 07/7/2016, Ban QLDA có Công văn số 63/BQLDA-TH đề nghị Liên danh nhà thầu Cienco 1 và Cienco 5 làm rõ một số nội dung liên quan đến năng lực, kinh nghiệm thể hiện tại Hồ sơ dự thầu (lần 1). Cùng ngày, Ban QLDA tổ chức làm việc với liên danh nhà thầu về các nội dung cần làm rõ và ký biên bản làm việc. Ngày 12/7/2016 Liên danh nhà thầu Cienco1 và Cienco 5 có văn bản giải trình làm rõ (lần 1).

Ngày 18/7/2016 Ban QLDA có Văn bản số 67/BQLDA-TH đề nghị Liên danh nhà thầu Cienco 1 và Cienco 5 làm rõ một số nội dung Hồ sơ dự thầu (lần 2) do các giải trình tại Công văn ngày 12/7/2016 chưa giải quyết các yêu cầu thiết yếu và trọng tâm cần làm rõ.

Tiếp đó, ngày 20/7/2016 Liên danh nhà thầu Cienco 1 và Cienco 5 có văn bản giải trình làm rõ lần 2 kèm theo tài liệu làm rõ gồm thư cam kết cung cấp tín dụng của Ngân hàng SHB và một số tài liệu liên quan đến tư cách pháp nhân của Công ty CP xây dựng 519 (Công ty 519) và Công ty CP xây dựng công trình 510 (Công ty 510).

Sau khi xem xét kỹ lưỡng, ngày 03/8/2016, Ban QLDA ban hành Thông báo số 28/TB-BQL về danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật gói thầu XL-01A, trong đó, Liên danh nhà thầu Cienco 1 - Cienco 5 không đáp ứng yêu cầu tại bước đánh giá hồ sơ kỹ thuật; Ngày 08/8/2016, Nhà thầu Liên danh Cienco 1 - Cienco 5 có thư phản đối không chấp nhận kết quả đánh giá yêu cầu kỹ thuật gói thầu xây lắp XL-01A; Ngày 08/8/2016, Ban QLDA có văn bản về việc trả lời ý kiến của Nhà thầu Liên danh Cienco 1 - Cienco 5; ngày 10/8/2016, Nhà thầu Liên danh Cienco 1 - Cienco 5 có văn bản phúc đáp.

Và, ngày 12/8/2016, bằng Công văn số 82/BQLDA-TH, Ban QLDA lần cuối cùng tổng hợp tiến trình đấu thầu, nêu rõ các yêu cầu giải trình kỹ thuật mà Liên danh Cienco 1 – Cienco 5 đã không giải trình thỏa đáng từ các văn bản trước đó, và là căn cứ đánh giá không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật đối với Liên danh.

Khúc mắc từ đâu?

Theo Ban QLDA, Ban đã đánh giá Hồ sơ dự tuyển, Hồ sơ dự thầu của các nhà thầu tham gia đấu thầu bám sát các quy định của pháp luật, các yêu cầu cụ thể quy định tại Hồ sơ mời sơ tuyển, Hồ sơ mời thầu và căn cứ đúng, đủ thể hiện thực tế tại Hồ sơ dự sơ tuyển, Hồ sơ dự thầu, các tài liệu, văn bản làm rõ chính thống của các nhà thầu tham gia đấu thầu.

Ban QLDA nhấn nêu rõ, việc thỏa mãn các yêu cầu, tiêu chí của Hồ sơ mời sơ tuyển, Hồ sơ mời thầu không phải là điều kiện duy nhất đánh giá đạt yêu cầu đối với Hồ sơ dự sơ tuyển, Hồ sơ dự thầu của các nhà thầu. Các hồ sơ nêu trên trước nhất phải đảm bảo đúng và tuân thủ các yêu cầu, quy định của pháp luật hiện hành về đấu thầu. Việc phát hiện Hồ sơ dự thầu không tuân thủ đúng các quy định của pháp luật về đấu thầu trong bất kỳ giai đoạn nào đều là điều kiện xét hồ sơ dự thầu không đáp ứng yêu cầu.

Lý do Hồ sơ dự tuyển và Hồ sơ dự thầu của Liên danh Cienco 1 – Cienco 5 không đáp ứng yêu cầu, theo Công văn số 82/BQLDA-TH ngày 12/8/2016 của Ban QLDA do Phó Giám đốc Nguyễn Đình Quân ký gửi Liên danh Cienco 1 và Cienco 5 – là do trong Hồ sơ dự tuyển (trang 31) và Hồ sơ dự thầu (trang 18) của Liên danh Cienco 1 và Cienco 5 đều thể hiện rõ danh sách các công ty đảm nhận phần công việc của gói thầu “trong đó Công ty 519 và Công ty 510 được thể hiện tại Cột số 2 là công ty con và công ty thành viên của thành viên liên danh Cienco 5”. Điều này dẫn đến việc phân chia khối lượng công việc của thành viên Liên danh Cienco 5 cho hai công ty 519 và 510 là công tác nội bộ của thành viên Liên danh Cienco 5 và công tác này tuân thủ các quy định của pháp luật đấu thầu.

Tuy nhiên, Công văn số 82/BQLDA-TH của Ban QLDA cho biết: “...qua xem xét, đánh giá, đề nghị làm rõ và qua công văn giải trình ngày 12/7/2016 của Liên danh Cienco 1 và Cienco 5 đã khẳng định, Công ty 519 và Công ty 510 là các công ty cổ phần liên kết có góp vốn của Tổng Công ty Cienco 5 (Trong đó vốn của Cienco 5 tại Công ty 510 chiếm 27,1% vốn điều lệ và tại Công ty 519 chiếm 10% vốn điều lệ - đều là các tỷ lệ không chi phối). Như vậy, Công ty 519 và Công ty 510 chỉ là các công ty liên kết, không phải là “công ty con, công ty thành viên” của thành viên Liên danh Cienco 5 như đã kê khai trong Hồ sơ dự tuyển và Hồ sơ dự thầu”.

Do đó, việc giao lại toàn bộ khối lượng dự thầu (30% khối lượng công việc gói thầu) của Thành viên Liên danh Cienco 5 cho Công ty 519 và Công ty 510 không phải là công ty con, công ty thành viên là không phù hợp quy định.

Cũng theo nội dung Công văn số 82/BQLDA-TH, trường hợp này, chỉ có thể xem công ty 519 và 510 là các nhà thầu phụ có tên trong Danh sách các công ty đảm nhận phần việc của gói thầu và việc thành viên Liên danh Cienco 5 giao lại toàn bộ khối lượng dự thầu cho hai nhà thầu phụ đã vượt qua điều kiện tiên quyết quy định tại Hồ sơ mời thầu về giá trị tối đa dành cho nhà thầu phụ không vượt quá 10% giá dự thầu được đánh giá là không đáp ứng Hồ sơ mời thầu.

Công văn số 82/BQLDA-TH chỉ rõ, việc cung cấp thông tin không chính xác trên đây của thành viên Cienco 5 dù là lỗi sơ ý trong công tác lập Hồ sơ dự thầu thì cũng có thể đánh giá là một trong những hành vi bị cấm trong đấu thầu quy định tại khoản c Điểm 4 Điều 89 Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 “Gian lận bao gồm các hành vi sau đây:…nhà thầu, nhà đầu tư cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư”.

Đặc biệt, trong Công văn số 89/BQLDA-CV ngày 17/8/2016, Ban QLDA một lần nữa làm rõ thêm các ý kiến của Liên danh Cienco1 - Cienco5 và nhấn mạnh Ban QLDA đã làm việc trên tinh thần chuyên nghiệp, có hiểu biết pháp luật đầy đủ và hành động theo tôn chỉ thượng tôn pháp luật.