Dấu son trong lịch sử ngành y tế Việt Nam

GS- BS Trần Đông A- Anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới.

Ông vẫn không quên ca mổ cách đây đã gần 27 năm. Giọng ông nghèn nghẹn và tự hào ca mổ đã thật sự thành công, bởi đã thực hiện được sứ mệnh cao cả của y học: “Trả bệnh nhân về với gia đình và xã hội trong một vị trí đáng kính như là một thành phần lao động sản xuất bình thường”.

Bác sĩ Đông A kể: Hiện tại, anh Nguyễn Đức (Đức trong cặp song sinh Việt Đức) đang có một gia đình hạnh phúc với người vợ và hai đứa con khỏe mạnh cùng một công việc ổn định chính là bằng chứng thuyết phục nhất để khẳng định tầm vóc lớn lao của ca mổ lịch sử ngày vào ngày 4/10/1988.

Nhắc lại quá khứ, ông chia sẻ: “Lúc đó chúng tôi quyết định mổ chỉ với một mục đích duy nhất là cứu sống 2 cháu, ít nhất là cháu Đức”. Thời điểm đó, điều kiện y tế hết sức khó khăn, trang thiết bị không hiện đại như bây giờ, đồng thời lúc mổ thì Việt và Đức đã được 92 tháng tuổi nên các bộ phận dính liền đều đã phát triển. Đặc biệt là mô sụn đã phát triển thành xương nên việc đục cực kỳ khó khăn. Thời gian mổ 15 tiếng là khoảng thời gian kỷ lục đã được tiên lượng từ trước khi mổ. Thời điểm đó, nhiều chuyên gia nước ngoài cho rằng ca mổ này phải kéo dài 18 tiếng nếu như được thực hiện ở những nước tiên tiến như Canada và đối với Việt Nam thì phải kéo dài đến tận 24 tiếng.

Ca mổ Việt- Đức, bệnh viện đã tập hợp được đội ngũ đến từ nhiều nguồn khác nhau, tốt nhất lúc bấy giờ, phối hợp một cách hài hòa dưới sự chỉ đạo của cố Viện sĩ Dương Quang Trung và Trưởng ban tham vấn là cố GS Ngô Gia Hy. Cùng sự hỗ trợ trang thiết bị từ tấm lòng người Nhật qua Hội chữ thập đỏ Nhật Bản và Hội Vì sự phát triển Việt – Đức đứng đầu là GS Bunro Fujimoto. Ekip ca mổ đã có được những trang thiết bị cần thiết tương đối hiện đại để thực hiện ca mổ. Sự hỗ trợ này mang cả tấm lòng của người Nhật đối với Việt Nam.

Sau ca mổ, Việt và Đức được chăm sóc tại làng Hòa Bình (Bệnh viện Từ Dũ). Việt sống đời sống thực vật. Đức tiếp tục với hành trình đầy khó khăn trước mắt, suốt 8 tháng liền sau ca mổ GS BS Trần Đông A túc trực ở Bệnh viện Từ Dũ để tiến hành làm vật lý trị liệu kéo thẳng chân của Đức ra vì lúc này chân của Đức đang nằm ngang Sau đó, tập dùng nạng và đứng lên bằng chân, biết Đức rất thích đá banh cho nên GS BS Trần Đông A cho Đức ngồi ở gần tường trên tầng trên và bắt buộc Đức phải đứng lên để có thể xem những đứa trẻ khác đá banh được. Sau một năm, Đức đã có thể tự đứng dậy và đi bằng nạng.

Anh Đức hiện nay đã có một công việc ổn định tại làng Hòa Bình (bệnh viện Từ Dũ), là lao động chính trong gia đình 4 người và một căn nhà riêng tại Quận 10- TPHCM. Về cuộc sống hiện tại, anh Đức chia sẻ: “Ngoài công việc tại Bệnh viện, tôi cũng làm thêm một số việc vào cuối tuần để kiếm thêm thu nhập lo cho gia đình. Để có được cuộc sống như ngày hôm nay, tôi rất biết ơn ê kíp ca mổ đã thực hiện một ca mổ lịch sử".

27 năm đã trôi qua, nhìn lại lịch sử đã chứng minh cho thấy một nền y học phát triển của nước nhà. Nhiều cuộc hội thảo, trao đổi kinh nghiệm của ca mổ tách rời Việt - Đức đã diễn ra trong nước và thế giới. Không đơn thuần là thành tựu về mặt y học, mà đó còn là ca mổ quy tụ trí tuệ, tình người.