Thị trường hàng hóa quý I tương đối ổn định |
Thị trường hàng hóa ổn định, CPI giảm sau Tết
Ông Nguyễn Lộc An - Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) thông tin, trong tháng 3, thị trường hàng hóa thế giới chịu ảnh hưởng bởi sự điều chỉnh chính sách theo xu hướng bảo hộ của nền kinh tế lớn hàng đầu thế giới là Mỹ. Điều này đã khiến giá các kim loại cơ bản, nhất là nhôm giảm xuống mức thấp do dự trữ tăng trong bối cảnh Mỹ áp thuế nhập khẩu mặt hàng này và nguồn cung từ Trung Quốc dự báo sẽ tăng sau khi kết thúc những kiểm soát về ô nhiễm môi trường trong giai đoạn mùa đông. Trên thị trường năng lượng, giá bình quân dầu thành phẩm giảm nhẹ so với tháng trước. Giá nông sản như đường giảm do lo ngại nguồn cung dư thừa nhiều trên toàn cầu (sản lượng tăng tại Thái Lan và Ấn Độ).
Tại thị trường trong nước, quý I, cả nước tập trung chủ yếu cho các hoạt động chuẩn bị và phục Tết Nguyên đán. Nhìn chung thị trường Tết năm nay khá bình ổn, nguồn cung hàng hóa dồi dào, công tác phục vụ Tết của nhiều siêu thị, chợ được kéo dài muộn và bắt đầu phục vụ trở lại sớm (từ chiều ngày 1 Tết) nên một số siêu thị có vốn đầu tư nước ngoài đã không nghỉ Tết, hạn chế tâm lý mua tích trữ của người dân. Tháng 3, sau khi kỳ nghỉ Tết Nguyên đán kết thúc, thị trường hàng hóa trở lại bình thường, giá các mặt hàng giảm, đặc biệt là thực phẩm, nông sản, lương thực thực phẩm. Giá mặt hàng xăng dầu đã 2 lần giữ giá do sử dụng nguồn quỹ bình ổn, giúp ổn định thị trường, tránh tâm lý “tát nước theo mưa” gây biến động giá trong dịp Tết Nguyên đán.
Với những biến động thị trường như vậy, theo số liệu của Tổng cục Thống kê, ước tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ xã hội tháng 3/2018 đạt 343.786 tỷ đồng, giảm 1,95% so với tháng trước do sau Tết sức mua hàng hóa giảm, đặc biệt là nhóm hàng lương thực thực phẩm. Tính chung cả quý I, ước tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ đạt 1.047.974 tỷ đồng, tăng 9,86% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó nhóm du lịch tăng mạnh (30,31%) cho thấy sự thay đổi trong tập quán nghỉ Tết của người dân (đi du lịch nhiều trong dịp nghỉ Tết). Bên cạnh đó còn cho thấy kinh tế phục hồi, người dân giảm tâm lý tiết kiệm và tăng chi tiêu cho các dịch vụ không thiết yếu này. Nếu loại trừ yếu tố tăng giá, tổng mức bán lẻ 3 tháng đầu năm tăng 8,6%. Đây vẫn là mức tăng tương đối tốt so với các giai đoạn trước.
Giá hàng hóa bắt đầu giảm sau Tết Nguyên đán giúp chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3 giảm nhẹ. Bà Đỗ Thị Ngọc - Vụ trưởng Vụ Thống kê giá - Tổng cục Thống kê thông tin, CPI tháng 3/2018 giảm 0,27% so với tháng 2/2018 do hầu hết các nhóm hàng thực phẩm, hàng tiêu dùng, dịch vụ văn hóa giải trí, vận tải phục vụ Tết đều giảm với mức từ 0,09 - 0,77%. Các nhóm tăng cao gồm thuốc và dịch vụ y tế (tăng 1,98%) do việc điều chỉnh phí dịch vụ y tế cho đối tượng không hưởng bảo hiểm tại 9 tỉnh thành và lương thực tăng (0,35%) do nhu cầu thu mua phục vụ xuất khẩu. Tính chung 3 tháng, CPI cả nước tăng 2,82% so với cùng kỳ năm 2017.
Mức CPI này vẫn đảm bảo ổn định và đạt chỉ tiêu Quốc hội cho phép (tăng không quá 4% so với cùng kỳ). Bên cạnh nguồn cung đảm bảo, điều hành linh hoạt với một số mặt hàng thiết yếu như xăng dầu, kết quả này có được do các địa phương đã nỗ lực kết nối cung cầu hàng hóa. Bà Trần Thị Phương Lan - Phó giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, trong quý 1 và đặc biệt dịp Tết, để đảm bảo cân đối cung cầu hàng hóa, Sở Công Thương Hà Nội đã làm việc với các doanh nghiệp và địa phương để thống kê nguồn cung cho thị trường. Ngoài phần cung cấp của các doanh nghiệp trong thành phố, lượng hàng hóa còn thiếu đã được Hà Nội liên hệ với các địa phương để cung cấp đầy đủ. Nhờ đó, thị trường hàng Tết và quý I của Hà Nội đảm bảo đầy đủ, không sốt hàng, không tăng giá.
Đảm bảo giữ ổn định thị trường
Dự báo tình hình những tháng tới, Tổ Điều hành thị trường trong nước cho biết, thị trường hàng hóa sẽ chịu tác động của các yếu tố như giá các mặt hàng nhóm nhiên liệu năng lượng sẽ tăng cao vào cuối năm, ảnh hưởng đến giá xăng dầu, khí đốt tại thị trường trong nước. Một số mặt hàng do Nhà nước quản lý giá như dịch vụ y tế, giáo dục vẫn theo lộ trình tăng. Lương cơ bản sẽ được điều chỉnh tăng vào tháng 7… Các yếu tố này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến mặt bằng giá hàng hóa trong nước năm 2018. Tuy nhiên, do nguồn cung nông sản đang tốt, việc phối hợp của các Bộ ngành trong điều hành giá được thực hiện linh hoạt nên dự kiến mục tiêu CPI bình quân năm 2018 vẫn có thể đạt như Quốc hội giao là 4%.
Để tiếp tục triển khai hiệu quả các giải pháp thúc đẩy sản xuát nhằm đảm bảo đủ nguồn hàng cho thị trường, góp phần kiềm chế lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội, Tổ Điều hành thị trường trong nước kiến nghị một số vấn đề. Thứ nhất, đối với mặt hàng nông sản (thịt lợn), việc xuất khẩu sang Trung Quốc có thể có chiều hướng tốt khi thuế nhập khẩu vào Trung Quốc đối với thịt lợn từ Mỹ tăng. Tuy nhiên do việc nhập khẩu vẫn theo đường không chính thống nên đề nghị các địa phương theo dõi, khuyến cáo người chăn nuôi không tăng dần ồ ạt gây giảm giá mạnh, ảnh hưởng đến sản xuất. Bộ Nông nghiệp cần chủ trì với Bộ Công Thương đẩy mạnh các hoạt động đàm phán về kiểm dịch và điều kiện nhập khẩu để có thể xuất khẩu chính thức vào thị trường này.
Đối với các mặt hàng Nhà nước quản lý giá, các Bộ ngành chức năng cần tăng cường quản lý, kiểm tra, thanh tra việc chấp hành các quy định pháp luật về giá, gắn với kiểm tra chấp hành pháp luật về thuế, phí; giám sát việc kê khai giá của doanh nghiệp; kiểm soát chặt chẽ giá hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá, hàng hóa, dịch vụ mua sắm từ nguồn ngân sách nhà nước, hàng hóa dịch vụ công ích, dịch vụ sự nghiệp công… Các Bộ ngành, địa phương cũng cần có sự phối hợp chặt chẽ trong công tác điều hành thị trường, giá cả các hàng hóa do Nhà nước quản lý để tạo sự đồng thuận trong dư luận đối với công tác điều hành của Nhà nước và bình ổn thị trường hàng hóa.