Cứu nhà thầu trong nước: Cần loại thầu giá rẻ

CôngThương - Thua vì luật nhà

Ông Phạm Trọng Vân - Tổng giám đốc Công ty xây dựng Bình An - cho rằng, lâu nay chào thầu giá rẻ là “chiêu” cạnh tranh không lành mạnh của các nhà thầu làm ăn không đàng hoàng.

“Nhà thầu chào thầu giá thấp để thắng, sau đó lại đưa ra đủ lý do để yêu cầu chủ đầu tư điều chỉnh tổng mức đầu tư cho dự án, khiến chủ đầu tư bị động trong thu xếp vốn và làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án”- ông Vân nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông Lê Văn Tăng- Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) - cho rằng, Luật Đấu thầu không quy định lấy tiêu chí giá thấp, mà là giá được đánh giá thấp nhất: Bao gồm giá dự thầu do nhà thầu đề xuất sau khi đã sửa lỗi, hiệu chỉnh, đưa về cùng mặt bằng kỹ thuật, tài chính của cả vòng đời dự án, khác với giá thấp nhất và cộng với các chi phí cần thiết để vận hành, bảo dưỡng hàng hóa, công trình trong suốt thời gian sử dụng.

Ông Ninh Viết Định - Trưởng Ban Quản lý đấu thầu (Tập đoàn Điện lực Việt Nam) - cho hay, thời gian qua, rất nhiều ý kiến quan ngại về phương pháp đánh giá quy định chọn nhà thầu chỉ dựa vào giá chào thầu thấp. Ông Định cho rằng:“Thực tế, bản chất nội dung các quy định trong Luật Đấu thấu không phải như vậy, nhưng do cách diễn giải và vận dụng khác nhau đã làm méo mó trong cách nhìn nhận về hoạt động đấu thầu”.

Không chọn thầu vì rẻ

Theo đề xuất của ông Định, giá đánh giá thầu là chỉ tiêu được xác định trên cơ sở định lượng hóa các nội dung của bản chào thầu, nhằm đưa các bản chào thầu về cùng một mặt bằng so sánh, để chọn ra được bản chào thầu tối ưu nhất. Vì thế, để cứu nhà thầu trong nước, Luật Đấu thầu tới đây cần định nghĩa lại về giá đánh giá thầu cho chuẩn xác hơn, phản ánh được bản chất của đánh giá thầu, tránh diễn giải tùy tiện.

Mặt khác, để lựa chọn nhà thầu có chất lượng, ông Vân đề nghị, Luật Đấu thầu sửa đổi cần bổ sung quy định về chấm thầu hợp lý hơn, quan tâm đến uy tín, năng lực về công nghệ, nhân sự, vốn chứ không quá thiên về giá rẻ như hiện tại.

Đối với các dự án mua sắm công, ông Phạm Sĩ Liêm- Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam - đề xuất, nên lập ra 3 trung tâm đấu thấu mua sắm công tại Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng, nhằm tăng cạnh tranh và công bằng trong tổ chức đấu thầu.

Trước kiến nghị của nhà thầu trong nước, ông  Tăng cho biết, Dự thảo Luật Đấu thầu đã bổ sung thêm một số phương pháp đánh giá, ngoài phương pháp giá đánh giá thấp nhất, còn có phương pháp kết hợp giữa kỹ thuật và giá; phương pháp đánh đổi… “Phương pháp này nhằm khắc phục tình trạng nhà thầu có giá thấp, nhưng yếu tố ngoài giá không đảm bảo so với nhà thầu có giá cao hơn. Tuy nhiên, phương pháp đánh giá linh hoạt này rất cần đến năng lực, kinh nghiệm, trách nhiệm thực hiện và đạo đức nghề nghiệp của chủ đầu tư, tổ chuyên gia nhằm lựa chọn nhà thầu tốt”- ông Tăng cho hay.

Ngoài ra, ông Tăng cho biết, dự thảo lần này sẽ bổ sung ưu đãi cho nhà thầu và hàng hóa trong nước,  thực hiện chủ trương “Người Việt dùng hàng Việt” nhưng  không trái với cam kết hội nhập kinh tế quốc tế.

Hoa Quỳnh