Lượng xe cho thông quan đã giảm đáng kể trong những ngày gần đây |
Thông quan trên 300 xe/ngày
Cách đây khoảng 1 tuần, dòng xe chở dưa hấu kéo dài từ bến xe Đồng Đăng đến cửa khẩu Tân Thanh (khoảng trên 20 km) thì đến ngày 6/4, dòng xe chỉ còn kéo dài từ ngã ba Bắc Luống - quốc lộ 4D đến cửa khẩu (khoảng 3km). Lực lượng chức năng đã và đang tiếp tục tạo điều kiện tối đa giúp dưa hấu xuất khẩu nhanh nhất.
Có mặt cạnh xe hàng chuẩn bị thông quan tại cửa khẩu Tân Thanh, bà Vũ Thị Thành- chủ một doanh nghiệp (DN) tư nhân chuyên xuất khẩu dưa hấu từ Bình Định sang Trung Quốc - cho biết: “Từ đầu vụ đến nay, mặc dù các xe chở dưa liên tục dồn về cửa khẩu Tân Thanh nhưng tất cả các cơ quan, từ hải quan đến biên phòng đều tạo điều kiện tốt nhất cho DN thông quan. Cao nhất, có ngày DN của tôi xuất khẩu được khoảng 26 xe dưa”.
Dù vậy, do lượng xe khá lớn liên tục dồn về trong khoảng 10 ngày gần đây nên lượng dưa không tránh khỏi bị dồn ứ khá nhiều tại cửa khẩu Tân Thanh. Bà Đặng Thị Ngân - Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Thanh - cho hay, 10 ngày trở lại đây, trung bình mỗi ngày có trên 300 xe chở nông sản (trong đó có trên 100 xe chở dưa hấu) được thông quan sang Trung Quốc. Bà Ngân khẳng định: “Để rút ngắn tối đa thời gian cho DN, mỗi xe dưa hấu hiện chỉ mất khoảng 1 phút để làm thủ tục thông quan. Tuy nhiên, do dưa Việt Nam chưa được đóng gói, phân loại nên khi sang cửa khẩu Trung Quốc phải dừng lại để làm những thủ tục này trước khi đưa đi tiêu thụ. Bên cạnh đó, sức chứa của kho bãi phía bạn chỉ cho phép tối đa khoảng 380 - 390 xe hoa quả từ Việt Nam xuất khẩu sang mỗi ngày. Đây chính là nguyên nhân khiến dưa hấu bị dồn ứ tại cửa khẩu Tân Thanh”.
Tháng 4/2013, Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Thương mại Trung Quốc đã ký Bản ghi nhớ về hợp tác song phương trong lĩnh vực thương mại hàng nông sản. Dù vậy, từ thời điểm đó đến nay, các DN dường như chưa tận dụng tối đa Bản ghi nhớ này khi tình trạng dồn ứ, tắc nghẽn nông sản vẫn liên tục diễn ra. Đã đến lúc cần một giải pháp mạnh hơn, bài bản để nâng cao sức cạnh tranh cho mặt hàng này. |
Cần giải pháp từ nhiều phía
Việc dưa hấu hay các loại nông sản khác của Việt Nam bị dồn ứ tại các cửa khẩu dường như đã trở thành chuyện quá quen thuộc mỗi khi vào chính vụ. Để giải được bài toán này thực sự cần sự vào cuộc từ nhiều phía.
Đơn cử như, nhiều năm nay dù biết dưa hấu chỉ được phân loại và định giá bên phía Trung Quốc nhưng dưa hấu xuất khẩu của Việt Nam vẫn chỉ được bảo quản rất thô sơ bằng cách lót rơm rồi xếp quả lên. Cách làm này khiến dưa rất nhanh chóng bị giảm chất lượng khi phải chờ đợi tại cửa khẩu, dẫn đến giảm giá. Thậm chí không ít dưa hấu đã phải chở ngược về, đổ đi hoặc bán tống bán tháo gây thiệt thòi lớn. Đại diện một DN thừa nhận: “Không phải tôi không nghĩ đến việc đầu tư công nghệ để bảo quản dưa, nhưng với các chi phí thu mua, vận chuyển và hình thức bán như hiện nay, nếu đầu tư như vậy, DN không thể có lãi”.