CNHT hướng tới mục tiêu lớn
Theo Quyết định số 68/QĐ-TTg ban hành ngày 18/01/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình phát triển công nghiệp hỗ trợ từ năm 2016 đến năm 2025, mục tiêu chung đến năm 2020, sản phẩm CNHT đáp ứng khoảng 45% nhu cầu cho sản xuất nội địa, và đến năm 2025, con số này là 65%. Đặc biệt, trong giai đoạn đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2025, Chính phủ tập trung phát triển CNHT thuộc 3 lĩnh vực chủ yếu là linh kiện phụ tùng, CNHT ngành dệt may - da giày và công nghiệp công nghệ cao. Đối với lĩnh vực linh kiện phụ tùng, sẽ tập trung phát triển linh kiện phụ tùng kim loại, linh kiện phụ tùng nhựa - cao su và linh kiện phụ tùng điện - điện tử, đáp ứng mục tiêu đến năm 2020 cung ứng được 35% nhu cầu sản phẩm linh kiện phụ tùng cho các ngành công nghiệp ưu tiên phát triển. Đến năm 2025, cung ứng được 55% nhu cầu trong nước, đẩy mạnh sản xuất các lĩnh vực sản phẩm phục vụ các ngành công nghiệp công nghệ cao.
Đối với lĩnh vực CNHT ngành dệt may - da giày, tập trung phát triển nguyên vật liệu và phụ liệu phục vụ ngành dệt may - da giày, đáp ứng mục tiêu đến năm 2020, tỷ lệ cung cấp trong nước của ngành công nghiệp dệt may đạt 65%, ngành da giày đạt 75-80%.
Lĩnh vực CNHT cho công nghiệp công nghệ cao sẽ tập trung phát triển sản xuất vật liệu, thiết bị hỗ trợ chuyên dụng, phần mềm và dịch vụ phục vụ các ngành công nghiệp công nghệ cao; phát triển hệ thống DN cung cấp thiết bị hỗ trợ chuyên dụng, hỗ trợ chuyển giao công nghệ trong công nghiệp công nghệ cao. Hình thành các doanh nghiệp bảo trì, sửa chữa máy móc đạt tiêu chuẩn quốc tế, làm tiền đề phát triển doanh nghiệp sản xuất thiết bị, phần mềm phục vụ các ngành này. Hình thành hệ thống nghiên cứu phát triển và sản xuất vật liệu mới, đặc biệt là vật liệu điện tử.
Theo đánh giá của Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), khi chương trình đi vào triển khai thực hiện, Việt Nam sẽ từng bước đạt được các mục tiêu đề ra về phát triển CNHT trong một số ngành; các nguồn nguyên liệu đầu vào cho sản xuất được chủ động hơn, qua đó giảm được nhập siêu, nâng cao năng suất lao động và gia tăng giá trị hàng hóa. Cụ thể như CNHT ngành ô tô, đến năm 2020 cơ bản hình thành ngành CNHT cho sản xuất ô tô, phấn đấu đáp ứng gần 35% (tính theo giá trị) nhu cầu về linh kiện, phụ tùng cho sản xuất lắp ráp ô tô trong nước.
Ngành dệt may - da giày đặt mục tiêu đến năm 2020 đạt khoảng 40% nhu cầu vải dệt thoi; sản xuất trong nước từ 40-100% phụ tùng cơ khí dệt may; đáp ứng 80% nhu cầu nội địa về các sản phẩm xơ, sợi tổng hợp và tiến tới xuất khẩu từ sau năm 2020. Ngành CNHT da giày phối hợp với ngành dệt may, đẩy nhanh khả năng cung ứng các loại vải dệt để sản xuất giày dép, đặc biệt là giày dép vải xuất khẩu…
Trên thực tế, phát triển CNHT trên cơ sở coi trọng thị trường trong nước nhưng phải hướng đến thị trường toàn cầu làm mục tiêu phát triển; coi DN giữ vai trò chủ thể, quyết định sự thành công. “Trong hỗ trợ DN, Chính phủ chủ trương nghiên cứu cơ chế lựa chọn ưu tiên để hỗ trợ các DN có tiềm lực, có khả năng đáp ứng yêu cầu khắt khe của thị trường, từ đó tạo ra những hạt nhân trong từng ngành công nghiệp hỗ trợ ‘kéo’ theo các DN khác trong ngành”, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng nhấn mạnh quan điểm lựa chọn DN để ưu tiên phát triển.
Nguồn nhân lực là yếu tố then chốt
Theo Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, để nâng cao năng lực cạnh tranh của các DN, tạo điều kiện cho các DN Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt của các tập đoàn đa quốc gia lớn, việc đào tạo, nâng cao chất lượng của đội ngũ chuyên gia tư vấn tại Việt Nam là một trong những yếu tố then chốt và quan trọng.
Chính phủ đã xác định CNHT là trọng tâm trong phát triển công nghiệp của Việt Nam thời gian tới, đặc biệt là các ngành điện tử, dệt may, da giày, thời trang, ôtô… |
Cụ thể, tại Chương trình đào tạo chuyên gia tư vấn Việt Nam trong lĩnh vực CNHT, Bộ Công Thương và Samsung Việt Nam đã triển khai hợp tác thực hiện Chương trình đào tạo chuyên gia tư vấn Việt Nam trong ngành CNHT trong 2 năm (2018-2019). Mục tiêu của chương trình là đào tạo 200 chuyên gia theo quy trình tư vấn đã được Samsung triển khai thành công, gồm: Đánh giá tình hình hoạt động và kinh doanh của DN CNHT Việt Nam; tư vấn đổi mới sản xuất, quản lý chất lượng và lưu thông hàng hóa thông qua việc duy trì môi trường làm việc và cải tiến năng suất, cải thiện cơ sở sản xuất như chất lượng và lưu thông hàng hóa.
Theo đó, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Công Thương và Samsung tổ chức chương trình đào tạo đạt hiệu quả cao nhất. Bộ Công Thương tiếp tục hỗ trợ, tạo điều kiện để DN triển khai các khóa đào tạo, hoạt động hỗ trợ DN phát triển CNHT trong thời gian tới. Bên cạnh đó, Samsung tiếp tục hỗ trợ thiết thực về đào tạo và chuyển giao công nghệ để tạo điều kiện cho DN CNHT của Việt Nam được tham gia vào chuỗi giá trị, trở thành các nhà cung cấp nguyên vật liệu, phụ tùng cho tập đoàn.
Đối với mô hình hợp tác đào tạo chuyên gia tư vấn ngành CNHT giữa Samsung và Bộ Công Thương, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh kỳ vọng sẽ được nhân rộng ra nhiều khu vực, DN; đóng góp phát triển bền vững ngành công nghiệp. “Với những nội dung đào tạo thiết thực, sáng tạo, gắn với quy trình sản xuất khắt khe sẽ là nguồn lực quan trọng để DN Việt Nam tiếp cận các điều kiện, tiêu chuẩn quốc tế, gia tăng số lượng nhà cung ứng số 1, tạo sự hợp tác bền vững với Samsung cũng như các DN trên thế giới”- Bộ trưởng chia sẻ.
Tổng giám đốc Tổ hợp Samsung Việt Nam - ông Shim Won Hwan - cho biết, mục tiêu đến năm 2020, Samsung hướng tới có 50 DN cung ứng cấp 1. “Việc đào tạo DN là con đường ngắn nhất để ngành CNHT Việt Nam có tốc độ phát triển cao trong tương lai. Mặt khác, thông qua chương trình, các chuyên gia của chúng tôi sẽ tư vấn, truyền tải, chia sẻ bí quyết để DN Việt Nam có thể tham gia vào chuỗi giá trị của Samsung và DN toàn cầu một cách nhanh nhất” - ông Shim Won Hwan nhấn mạnh.