Đến thời điểm hiện tại, các nước eurozon “già cỗi” và “yếu kém” này vẫn đang tìm hướng đi trên con đường phục hồi kinh tế…
Bồ Đào Nha
Sau gói cứu trợ 78 tỷ euro năm 2011, Bồ Đào Nha đã phát triển kinh tế nhanh nhất trong hai thập kỷ. Đối với chính phủ cánh tả của Thủ tướng Antonio Costa, thành công kinh tế đã xuất hiện sau khi từ bỏ hợp đồng vay giữa EU và Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) giữa năm 2011 và 2014. Lương và lương hưu của khu vực công đã được khôi phục ở mức trước khủng hoảng nhưng chính phủ có khả năng phải đối mặt với xung đột với EU trong tương lai vì Brussels tìm kiếm hành động để giảm nợ của Bồ Đào Nha.
Ireland
Bất chấp “cơn bão” brexit, Ngân hàng Ireland vẫn tiếp tục dự báo tăng trưởng của nền kinh tế này mặc dù với tốc độ thấp hơn. Tuy nhiên, không phải ai cũng được thuyết phục bởi câu chuyện tăng trưởng. Cựu Thủ tướng cánh hữu Enda Kenny đã thất bại trong cuộc bầu cử năm nay vì không được cử tri ủng hộ về sự phục hồi của nền kinh tế. Mức tăng trưởng 26% năm 2015 được cho là yếu tố vĩ mô khi các tập đoàn đa quốc gia muốn bảo vệ lợi ích của họ đã chuyển sở hữu trí tuệ sang Ireland mà không làm thay đổi trong nền kinh tế thực. Các khoản vay của Ireland vẫn phụ thuộc rất nhiều vào các công ty lớn, làm cho nền kinh tế ở vị trí dễ tổn thương.
Hy Lạp
Thoạt nhìn, Hy Lạp được xem là đang xuất hiện kỳ tích khi các nhà máy đang mở rộng sản xuất và người người đang tìm kiếm việc làm. Nhưng vết sẹo lớn của cuộc khủng hoảng đã làm cho nền kinh tế suy giảm 25%. Hơn 1/5 số người lớn trong độ tuổi lao động và 45% thanh thiếu niên mất việc, gánh nặng nợ khổng lồ của Hy Lạp đè lên nền kinh tế, trong khi nhu cầu của chủ nợ đối với thặng dư ngân sách cao được các nhà kinh tế cho là không thực tế. Mặc dù có hy vọng về “ánh sáng ở cuối đường hầm” nhưng sự phục hồi thực sự của nền kinh tế Hy Lạp vẫn rất ngoài tầm với.
Tây Ban Nha
Thủ tướng Tây Ban Nha Mariano Rajoy trong một tuyên bố hỗ trợ các doanh nghiệp |
Nước này là một trong những điểm sáng nhất trong khu vực đồng euro. Tháng 7 vừa qua, nền kinh tế lớn thứ tư này của EU đã quay trở lại quy mô trước khủng hoảng. Thất nghiệp đang giảm nhanh chóng, mặc dù vẫn ở mức cao là 17%. Một số nhà kinh tế cho rằng, Tây Ban Nha là một mô hình cho Pháp, sau khi Thủ tướng Mariano Rajoy đưa ra một loạt cải cách giải quyết vấn đề người lao động. Tuy nhiên, Tây Ban Nha vẫn có tỷ lệ thất nghiệp cao nhất ở châu Âu so với Hy Lạp.
Italia
Nền kinh tế lớn thứ ba của eurozone đang hưởng lợi từ sự tăng trưởng của lục địa châu Âu, nhưng mối lo ngại vẫn chưa biến mất. Ở Italia, thất nghiệp đang giảm và các nhà máy đang đẩy mạnh sản xuất nhờ nhu cầu tăng mạnh. Trong khi đó, các gói cứu trợ của ngân hàng lâu đời nhất Italia và cứu trợ hai nhà cho vay khác đã thúc đẩy lòng tin trong nước. Nền kinh tế, tuy vậy, vẫn bị ảnh hưởng bởi nợ xấu theo Bloomberg, tổng nợ không hoạt động khoảng 174 tỷ euro (tương đương 153 tỷ bảng Anh). Một câu hỏi lớn hơn là liệu Italia đang đối mặt với cuộc bầu cử năm 2018 có thể tạo ra sự đồng thuận về chính trị để thực hiện cải cách lâu dài, ví dụ như cải thiện năng suất, giảm nợ và tăng quỹ cho các trường đại học…