Tin Khu Vực
 |
| Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải tại lễ kỷ niệm Ngày Doanh nhân Việt Nam lần đầu tiên, ngày 13/10/2004 tại Hà Nội |
Dấu ấn đầu tiên của ông với giới doanh nghiệp cả nước chính là việc thành lập Ban Nghiên cứu của Thủ tướng Chính phủ tại Quyết định 473/QĐ-TTg năm 1998. Dưới thời người tiền nhiệm của ông là Thủ tướng Võ Văn Kiệt, đây mới chỉ là một tổ nghiên cứu tư vấn mang dáng dấp của một câu lạc bộ. Khi được nâng cấp thành Ban Nghiên cứu của Thủ tướng Chính phủ, nó không chi mang tính “danh chính ngôn thuận” mà còn đánh dấu một mốc lịch sử trong việc khẳng định vị thế cùng sự tham gia của các think tank (một tổ chức hoặc nhóm các cá nhân hoạt động nghiên cứu đưa ra các tư vấn về chính sách, chiến lược) vào việc hoạch định, xây dựng và thậm chí là cả phản biện chính sách. Sự tồn tại của các think tank ở nhiều quốc gia trên thế giới đã có từ lâu nhưng ở Việt Nam đây là lần đầu tiên được công nhận bởi một văn bản chính thức.
Công việc quan trọng nhất của Ban là nghiên cứu, đề xuất với Thủ tướng Chính phủ nội dung tiếp tục đổi mới chính sách kinh tế, xã hội và thể chế hành chính trong chương trình công tác của Chính phủ. Cùng với đó các thành viên của Ban này được kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ tư tưởng chỉ đạo và yêu cầu đổi mới cần được thể hiện trong các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật về kinh tế, xã hội và hành chính do Thủ tướng giao cho các Bộ, ngành soạn thảo; rà soát, tu chỉnh các dự thảo văn bản được Thủ tướng giao; tham gia nghiên cứu, soạn thảo hoặc chủ trì việc tổ chức soạn thảo một số văn bản theo yêu cầu của Thủ tướng. Trong suốt 8 năm đó, Thủ tướng Phan Văn Khải sử dụng Ban Nghiên cứu một cách thực chất, thường xuyên lấy ý kiến cho các hoạt động của Chính phủ. Thủ tướng lắng nghe, thu thập, vận dụng vào hoạt động điều hành Chính phủ của ông, đưa vào chủ trương chính sách. Tuy là một Ban được lãnh đạo Chính phủ lãnh đạo trực tiếp nhưng các thành viên đều theo chế độ “5 không”: không biên chế, không lương, không chức vụ, không có cấp trên cấp dưới và quan trọng nhất là không bị ràng buộc, hạn chế gì khi góp ý kiến với Thủ tướng thậm chí là có ý kiến khác với Thủ tướng.
Thêm nữa là trước khi ban hành một chủ trương chính sách, kể cả dự thảo nghị định, Thủ tướng đều đưa cho Ban Nghiên cứu, giao trách nhiệm nghiên cứu, thảo luận và đưa ra ý kiến tư vấn, chuyển sang Chính phủ để Chính phủ tập hợp, xem xét. Do đó, thời kỳ này hầu như không có chuyện ban hành chủ trương rồi bị phản ứng, phải thu hồi.
Dấu ấn thứ hai chính là việc ban hành Luật Doanh nghiệp năm 2000. Sau gần 9 năm thi hành Luật Công ty năm 1990 và Luật Doanh nghiệp tư nhân năm 1990, Luật Doanh nghiệp năm 1999 được Quốc hội khóa X thông qua ngày 12/6/1999, thay thế Luật Công ty năm 1990 và Luật Doanh nghiệp tư nhân năm 1990, quy định chi tiết hơn các loại hình tổ chức kinh tế tư hữu đã có trước đó (công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần và doanh nghiệp tư nhân) và bổ sung thêm một loại hình mới là công ty hợp danh. Luật Doanh nghiệp 1999 cũng lần đầu tiên quy định về hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, nhưng quy định chủ sở hữu của công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên chỉ có thể là tổ chức. Ngoài ra, theo Luật Doanh nghiệp năm 1999 thì công ty hợp danh không có tư cách pháp nhân.
Điểm mới quan trọng nhất của Luật Doanh nghiệp năm 2000 là người dân được phép làm mọi thứ mà luật pháp không cấm. Công chức chỉ được làm những thứ mà Nhà nước cho phép. Tư tưởng này hoàn toàn mở cửa bởi trước đây dân muốn làm gì, nhất là kinh doanh phải tuân theo đủ mọi phép tắc, luật lệ. Trong hai nhiệm kỳ của Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải, Chính phủ đã chỉ đạo làm kiên quyết việc tiền kiểm phát triển hậu kiểm và đặc biệt là cắt bỏ giấy phép con khiến cho doanh nghiệp hồ hởi, nền kinh tế có nhiều động lực sau mở cửa, bước vào thời kỳ tăng trưởng rất tốt, đặc biệt là vượt qua được khủng hoảng tài chính tiền tệ năm 1997 mà các nước Đông Nam Á là tâm điểm.
Dấu ấn thứ ba là việc Thủ tướng Phan Văn Khải ký Quyết định số 990/QĐ-TTG ngày 20/9/2004 đã quyết định chọn ngày 13/10 làm “Ngày Doanh nhân Việt Nam”. Vào ngày 13/10 trước đó 59 năm, Chủ tịch Chính phủ lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hòa Hồ Chí Minh đã trực tiếp gửi một bức thư cho giới Công Thương, trong đó Người nhấn mạnh rằng "Chính phủ, nhân dân và tôi sẽ tận tâm giúp đỡ giới thương nhân trong công cuộc kiến thiết này". Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng yêu cầu “trong lúc các giới khác trong quốc dân ra sức hoạt động để giành lấy nền hoàn toàn độc lập của nước nhà thì giới Công Thương phải hoạt động để xây dựng một nền kinh tế và tài chính vững vàng và thịnh vượng”. Chỉ với hơn 200 chữ, bức thư có ý nghĩa như một văn bản kinh tế riêng biệt đầu tiên của Chính phủ giữa bộn bề đại sự lớn lao. Đó là một văn bản mang tính chất hiệu triệu.
Khi ký quyết định công nhận ngày 13/10 làm Ngày Doanh nhân Việt Nam, Thủ tướng Phan Văn Khải cũng đang trong giai đoạn cuối nhiệm kỳ Thủ tướng. Những quan điểm của ông đối với vai trò của doanh nhân, doanh nghiệp sau đó đã được đưa vào một bài viết trong đó nhấn mạnh rằng “qua thực tiễn phát triển doanh nghiệp, hình thành đội ngũ doanh nhân”. Từ chỗ đứng cuối cùng trong bảng xếp hạng các giai tầng xã hội trước đây đến việc dành hẳn một ngày trong năm để tôn vinh họ là một cách nhìn biện chứng của Đảng, Nhà nước ta về doanh nhân Việt Nam.
Sinh thời Thủ tướng Chính phủ Phan Văn Khải luôn hướng tới mục tiêu Việt Nam có được 1 triệu doanh nghiệp cùng việc xây dựng một Chính phủ kiến tạo, phục vụ. Mục tiêu này đã và đang được Chính phủ các nhiệm kỳ kế tiếp thực hiện để đội ngũ doanh nghiệp, doanh nhân thực sự là động lực tăng trưởng của đất nước.
Phiên bản di động