Phát động chiến dịch truyền thông chống thực phẩm bẩn |
Ông Mai Phan Lợi - Trưởng Nhóm Điều hành chiến dịch nêu trên - cho biết, nguy cơ mất an toàn thực phẩm đang gây bức xúc dư luận và xã hội, lãnh đạo Chính phủ rất quan tâm. Tuy nhiên, quan sát độc lập từ góc độ truyền thông thì thấy “cuộc chiến” chống thực phẩm bẩn vẫn còn rất nhiều khó khăn.
Mặc dù Luật Hình sự và Luật Xử lý vi phạm hành chính đã được sửa đổi, bổ sung tội danh liên quan đến thực phẩm bẩn, song vẫn rất khó vận dụng do phải bắt buộc chứng minh lỗi cố ý (biết là chất cấm nhưng vẫn đưa vào thực phẩm), chứng minh số tiền thu lợi phải từ 50 triệu đồng trở lên. Nhiều ý kiến cho rằng, cần xem hành vi cố tình sản xuất thực phẩm bẩn như hành vi giết người thì mới đủ sức răn đe.
Trên thực tế, bộ máy các cơ quan có thẩm quyền quản lý về an toàn thực phẩm hiện nay quá nhiều (y tế, nông nghiệp, công thương, khoa học - công nghệ, công an, hải quan...). Do vậy, Chính phủ cần xây dựng một bộ máy quản lý an toàn thực phẩm có đủ thẩm quyền, đủ năng lực xử lý vấn đề và phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội, trước nhân dân, phải công khai mọi thông tin về hoạt động của mình, nhất là thông tin về các cơ sở sản xuất thực phẩm sai phạm bị xử lý.
Kiến nghị của Nhóm Điều hành truyền thông chống thực phẩm bẩn đã được gửi tới Phó Thủ tướng Chính phủ - Vũ Đức Đam ngày 20/4, trước thềm cuộc họp về dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng về an toàn thực phẩm diễn ra sáng ngày 21/4 do Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam chủ trì. |
Nguồn lực của Chính phủ dành cho truyền thông trong lĩnh vực này là khá lớn, song nhận thức của người sản xuất, người tiêu dùng, kể cả một bộ phận công chức, viên chức về an toàn thực phẩm lại chưa cao. Theo ông Lợi, nguồn lực này nên tổ chức dưới dạng quỹ, không giao cho bộ, ngành nào mà gọi thầu công khai để mọi tổ chức, cá nhân có năng lực truyền thông có thể tham gia góp sức phục vụ mục tiêu chung. Quỹ này cũng nên dành một khoản ưu tiên hỗ trợ chi phí lấy mẫu, kiểm tra… thực phẩm do các cơ quan truyền thông thực hiện nhằm chuyển tải các tác phẩm báo chí có thông tin chính xác, thuyết phục tới cộng đồng.
Cần xác định chống thực phẩm bẩn không phải việc của riêng Nhà nước hay của người tiêu dùng, phải có sự chung tay của các tổ chức xã hội dân sự lành mạnh. Tạo được sự đồng thuận, bắt tay với các tổ chức xã hội dân sự lành mạnh sẽ giúp giải quyết được nhiều vấn đề chung, trong đó có vấn đề về an toàn thực phẩm.
Kinh nghiệm cho thấy, Chính phủ nhiều nước đã khuyến khích ủng hộ sản xuất và tiêu dùng thực phẩm an toàn rất hiệu quả.
Dự kiến Nhóm Điều phối chống thực phẩm bẩn sẽ tiến hành truyền thông cho một nhãn hiệu thực phẩm an toàn mang tên "Xanh & Sạch" với 5 đặc tính là: An toàn - trách nhiệm - cộng đồng - nghĩa vụ - minh bạch. Việc truyền thông nhãn hiệu này sẽ ưu tiên đối với các nhà sản xuất thực phẩm đạt 5 tiêu chí nêu trên, đồng thời tiến hành hậu kiểm nhằm đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng và hỗ trợ các nhà sản xuất, phân phối thực phẩm an toàn, nghiêm túc.