Chống buôn lậu thuốc lá: Cần giải pháp hữu hiệu

Lực lượng chống buôn lậu tỉnh Long An tiêu hủy thuốc lá nhập lậu

Thiếu tướng Phạm Văn Miên - Tổng biên tập Báo Công an Nhân dân - đánh giá, số lượng thuốc lá nhập lậu vào Việt Nam năm 2015 hơn 1 tỷ gói, chiếm khoảng 25% thị phần nội địa. Nếu như trước đây, thuốc lá lậu hầu hết là Jet và Hero, thì nay đã xuất hiện nhiều loại thuốc lá nhập lậu giá rẻ, chất lượng kém như Cambo, Ram, Luxury, Gem… giá từ 2.700 - 5.000 đồng/gói và được tiêu thụ rất mạnh. Theo ông Miên, buôn lậu thuốc lá mang lại lợi nhuận cao là nguyên nhân khiến cuộc chiến chống buôn lậu thuốc lá vẫn rất cam go, quyết liệt.

Đại diện Chi cục quản lý thị trường (QLTT) Long An cho biết, tình hình buôn lậu thuốc lá qua biên giới có giảm so với năm 2015 song vẫn diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi và quy mô vi phạm ngày càng nghiêm trọng. Hiện tại, mỗi ngày có khoảng 60 -120 thùng thuốc lá (500 gói/thùng), lúc cao điểm 80 - 160 thùng/ngày thẩm lậu qua biên giới. 9 tháng đầu năm 2016, LLCBL tỉnh Long An đã xử lý 1.756 vụ thuốc lá nhập lậu, tịch thu hơn 1,8 triệu gói, khởi tố 12/23 đối tượng.

Thuốc lá vẫn ngày đêm thẩm lậu vào nội địa trong khi công tác chống buôn lậu lại gặp rất nhiều khó khăn. Đơn cử, theo Nghị định số 124/2015/NĐ-CP của Chính phủ quy định hành vi buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu số lượng từ 500 gói trở lên thì người có thẩm quyền đang thụ lý vụ việc phải chuyển ngay hồ sơ vi phạm cho cơ quan tiến hành tố tụng để truy cứu trách nhiệm hình sự, nhưng Thông tư Liên tịch số 36/2012/BCT-BCA-VKSNDTC-TANDTC quy định số lượng làm căn cứ để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với hành vi buôn bán, vận chuyển thuốc lá điếu nhập lậu phải từ 1.500 gói trở lên. Ông Nguyễn Trung Bính - Phó Chi cục QLTT TP. Hồ Chí Minh - nhìn nhận, mặc dù công tác chống buôn lậu thuốc lá đã được tăng cường nhưng với hình thức truy đuổi như hiện nay chẳng khác nào “ném đá ao bèo” và thuốc lá lậu vẫn làm loạn thị trường. Trước đây thuốc lá lậu vào thành phố bằng đường xe du lịch, xe đông lạnh, xe buýt, xe máy song từ khi thực hiện Chỉ thị 30 của Chính phủ, các đối tượng buôn lậu dùng xe gắn máy vận chuyển số lượng thuốc lá ít hơn nhưng tần suất buôn lậu dày hơn. Năm 2015, QLTT TP. Hồ Chí Minh thu giữ 363 chiếc xe máy chở thuốc lá lậu, 9 tháng đầu năm thu giữ 306 chiếc. Để góp phần hạn chế thuốc lá lậu, ông Bính đề xuất: Cần có chế tài mạnh hơn so với hiện nay và những người tham gia buôn lậu thuốc lá đã ký cam kết, nếu tái phạm sẽ bị truy tố.

Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Đồng Tháp Nguyễn Thanh Toàn cho rằng, xe máy chở thuốc lá lậu bị thu giữ hiện nay rất nhiều nhưng việc xử lý tang vật rất nhiêu khê và không hiệu quả. “Theo kinh nghiệm của các cơ quan chống buôn lậu thuốc lá tại Đồng Tháp, phương pháp ghi hình đối tượng là hiệu quả vì nếu đối tượng có bỏ hàng, bỏ phương tiện thì vẫn không thể thoát được” - ông Toàn chia sẻ.