Đại biểu Quốc hội thảo luận tại hội trường.
CôngThương - Công khai, minh bạch khi sử dụng nhà công vụ
Đại biểu Trần Ngọc Vinh (đoàn TP. Hải Phòng) chỉ rõ, thời gian qua, việc quản lý, sử dụng nhà công vụ còn nhiều bất cập, dẫn đến tình trạng sử dụng nhà công vụ không đúng đối tượng, sai mục đích hoặc nhiều người không đủ tiêu chuẩn vẫn được ở nhà công vụ.
“Điều này đã gây dư luận không tốt trong xã hội, cử tri cũng cho rằng chính sách này không đảm bảo công bằng xã hội” – đại biểu Vinh kết luận.
Ông Vinh kiến nghị, nếu ngân sách chưa đáp ứng được thì dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) chỉ nên quy định đối tượng được hưởng chế độ nhà công vụ là lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang. Các đối tượng còn lại nghiên cứu theo hướng khoán đưa vào tiền lương để họ tự chi trả cho nhu cầunhà ở, ngân sách không phải bỏ ra một số tiền quá lớn để xây dựng và giá trị đất có thể chuyển thành tiền dùng vào việc khác.
Đại biểu Hồ Thị Thủy (đoàn Vĩnh Phúc) cho rằng, nhà ở công vụ được nhà nước đầu tư xây dựng bằng vốn ngân sách, các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị xã hội làm đại diện chủ sở hữu. Vì vậy, luật cần nghiên cứu bổ sung đối tượng này là đối tượng sở hữu nhà ở.
“Quy định như vậy sẽ tạo hành lang pháp lý cho các cơ quan nhà nước xây dựng nhà để bán giá rẻ hoặc cho thuê mang tính công ích, phí lợi nhuận ở các địa bàn mà doanh nghiệp không đầu tư” – bà Thủy gợi ý.
Ở khía cạnh khác, đại biểu Nguyễn Thị Khá (đoàn Trà Vinh) nói, nhà ở công vụ là điều kiện để những người được điều động luân chuyển từ địa bàn này sang địa bàn khác như địa phương về trung ương và ngược lại, kể cả cán bộ được tăng cường về các vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn vùng sâu, vùng xa như thầy thuốc, thầy giáo, kỹ sư, kiến thức trẻ là cần thiết. Nhưng để bảo đảm thực hiện chính sách này một cách công khai, minh bạch, Luật Nhà ở (sửa đổi) nên quy định chặt chẽ điều kiện, đối tượng sử dụng nhà ở công vụ phải tương ứng với nhiệm vụ được giao và thời gian luân chuyển.
Ưu tiên xây dựng nhà cho thuê
Hầu hết các đại biểu Quốc hội thống nhất cho rằng, mục tiêu phát triển nhà ở xã hội nêu ra trong dự thảo Luật Nhà ở lần này là đúng đắn, thể hiện sự quan tâm đến nhóm người yếu thế trong xã hội, mở ra cơ hội cho người thu nhập thấp, người có hoàn cảnh khó khăn có chỗ ở. Tuy nhiên, có khá nhiều đại biểu băn khoăn về khả năng áp dụng luật vào thực tế.
Đại biểu Đinh Thị Mai Lan (đoàn Cao Bằng) thẳng thắn chỉ rõ: Những quy định cụ thể trong luật rất khó áp dụng vào thực tế. Đại biểu đưa ra hoàng loạt câu hỏi: Bằng cách nào bảo đảm được mục tiêu phát triển nhà từ ngân sách nhà nước; làm sao thu hút được các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; hỗ trợ cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn ở nông thôn, miền núi, hải đảo khi chưa xác định đối tượng và mức hỗ trợ rõ ràng?...
“Tôi đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc kỹ tính khả thi của các quy định từ đó lược bỏ những quy định mang tính hình thức, cào bằng và nhấn mạnh hơn trách nhiệm, vai trò của nhà nước cũng như của các nhà đầu tư thương mại trong đầu tư nhà ở xã hội", đại biểu Đinh Thị Mai Lan nhấn mạnh.
Theo đại biểu Nguyễn Lâm Thành (đoàn Lạng Sơn), do qua trình chuyển đổi cơ cấu lao động làm cho nhu cầu chỗ ở tăng mạnh, đặc biệt tại các thành phố lớn nhưng không phải người lao động nào cũng có thể mua được nhà ở. Phần đông người dân, người lao động chỉ cần một chỗ ở hợp pháp, đủ điều kiện sinh hoạt, trong khi đó, chính sách của ta trước đây và ngay trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) vẫn xác lập thị trường mua, bán nhà ở là chính trong khi lại xem nhẹ nhà ở cho thuê.
Đại biểu Thành cho rằng, luật cần có các quy định về phát triển nhà ở xã hội trong đó thị trường nhà ở cho thuê phải mang tính chủ đạo.Và để các quy định này đi vào cuộc sống, đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn đưa ra khuyến nghị về ưu đãi chủ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội để bán, cho thuê, cho thuê mua: “Nên phân định thành hai loại để có chính sách khác nhau: một là nhà cho thuê, hai là nhà để bán và cho thuê mua” .