Châu Á - Thái Bình Dương cần 1.700 tỷ USD/năm đầu tư cơ sở hạ tầng

Nhiều nước còn thiếu hụt cơ sở hạ tầng. Ảnh minh họa

45 quốc gia khu vực châu Á - Thái Bình Dương trong báo cáo ADB đề cập tới hiện vẫn bị thiếu hụt cơ sở hạ tầng, trong đó có hơn 400 triệu người vẫn bị thiếu điện, 300 triệu người chưa được tiếp cận nước an toàn, khoảng 1,5 tỷ người không được tiếp cận điều kiện vệ sinh cơ bản. Rất nhiều nền kinh tế trong khu vực thiếu các công trình cảng, đường sắt và đường bộ tương xứng có thể giúp họ kết nối hiệu quả tới các thị trường lớn ở trong nước và toàn cầu.

ADB dự báo, trong giai đoạn 2016-2030 khu vực này cần đầu tư 14.700 tỷ USD cho năng lượng, 8.400 tỷ USD cho giao thông, 2.300 tỷ USD đầu tư cho lĩnh vực viễn thông và 800 tỷ USD đầu tư cho lĩnh vực nước và vệ sinh. Trong đó, Đông Á chiếm 61%, nếu tính theo tỷ lệ trên GDP thì tiểu vùng Thái Bình Dương sẽ vượt tất cả các tiểu vùng khác với nhu cầu vốn đầu tư chiếm 9,1%, tiếp đến khu vực Nam Á 8,8%, Trung Á 7,8%, Đông Nam Á 5,7% và Đông Á là 5,2%.

Hiện mỗi năm khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang phát triển (25 nền kinh tế có số liệu đầy đủ chiếm 96% dân số khu vực) đầu tư khoảng 881 tỷ USD cho cơ sở hạ tầng. Khoảng thiếu hụt đầu tư và chênh lệch giữa nhu cầu đầu tư và mức đầu tư hiện thời tương đương 2,4% GDP trong 5 năm (2016-2020). Trung Quốc bị thiếu hụt khoảng 1,2% GDP, nếu không tính Trung Quốc mức thiếu hụt đối với 24 nền kinh tế còn lại chiếm 5% GDP. ADB cho rằng, những cải cách tài chính công có thể tạo ra nguồn thu bổ sung bù đắp được khoảng 40% thiếu hụt (2% GDP) cho 24 nền kinh tế. Để khu vực tư nhân có thể lấp đầy khoảng trống thiếu hụt còn lại (3% GDP) thì các nước cần phải tăng đầu tư từ khoảng 63.000 tỷ USD hiện nay lên tới 250.000 tỷ USD mỗi năm trong giai đoạn 2016-2020.

Theo ADB, những cải cách về thể chế sẽ giúp cơ sở hạ tầng trở nên hấp dẫn hơn trong mắt các nhà đầu tư tư nhân và tạo ra một danh mục các dự án hợp tác công - tư (PPP) khả thi. Các nước nên triển khai những cải cách liên quan tới PPP, ví dụ như ban hành các luật về PPP, hợp lý hóa quy trình mua sắm đấu thầu trong PPP, giới thiệu các cơ chế giải quyết tranh chấp, thiết lập các đơn vị độc lập về PPP của Chính phủ. Ngoài ra cần tăng cường các thị trường vốn để hướng luồng tiền tiết kiệm của khu vực vào các khoản đầu tư cơ sở hạ tầng.

Các ngân hàng đa phương (MDBs) ước tính đã hỗ trợ 2,5% vốn đầu tư cơ sở hạ tầng tại châu Á đang phát triển và đang gia tăng qui mô các hoạt động với một tỷ lệ ngày càng cao tài trợ cho những dự án cơ sở hạ tầng của khu vực tư nhân. Bên cạnh tài trợ, MDBs cũng đóng vai trò quan trọng ở châu Á thông qua chia sẻ tri thức và kinh nghiệm chuyên môn để xác định, thiết kế và triển khai các dự án tốt; tích hợp nhiều công nghệ sạch và tiên tiến vào các dự án, hợp lý hóa các thủ tục và sẽ thúc đẩy các chính sách tạo thuận lợi cho đầu tư, cải cách về thể chế.

Chủ tịch ADB, ông Takehiko Nakao cho biết: “ADB cam kết phối hợp với các quốc gia thành viên, vận dụng 50 năm kinh nghiệm và tri thức chuyên môn của mình để đáp ứng các nhu cầu vốn cho cơ sở hạ tầng trong khu vực. Khu vực tư nhân có vai trò then chốt trong việc lấp đầy khoảng thiếu hụt vốn, ADB sẽ thúc đẩy các chính sách tạo thuận lợi cho đầu tư cũng như những cải cách về thể chế và quy định để xây dựng danh mục các dự án PPP khả thi”./.