Cần tạo kênh tín dụng riêng cho người khuyết tật

Ảnh minh hoạ

Theo ông Lê Tấn Dũng, Thứ trưởng Bộ LĐ - TB&XH hiện cả nước có khoảng 8 triệu người khuyết tật từ 5 tuổi trở lên. Phần lớn người khuyết tật sống ở nông thôn (chiếm 87,27%); có khoảng 65% người khuyết tật trong độ tuổi lao động và khoảng 40% người khuyết tật còn khả năng lao động. Trong số này, chỉ có 30% đang tham gia lao động tạo thu nhập cho bản thân và gia đình. Để chăm lo tốt hơn đời sống người khuyết tật cần nhiều hơn nữa những nỗ lực hành động của các cấp, các ngành và sự sẻ chia của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Tuy nhiên hiện nay nguồn vốn ưu đãi dành riêng cho người khuyết tật còn rất hạn chế. Các ý kiến tại hội thảo đều cho rằng, mặc dù đã có sự quan tâm rất lớn của cộng đồng với người khuyết tật, song các cơ chế hỗ trợ về vốn, tạo việc làm cho những con người kém may mắn này vẫn chưa được như mong muốn. Thêm vào đó như ý kiến của ông Nguyễn Văn Lý, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Chính sách xã hội tại hội thảo, từ năm 2014 đến nay, ngân sách nhà nước không bổ sung nguồn vốn cho Quỹ quốc gia về việc làm để cho vay giải quyết việc làm mà chỉ thực hiện cho vay bằng vốn quay vòng. Do vậy, người lao động khuyết tật cũng không có điều kiện tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi tạo việc làm, nhất là người mù gặp không ít khó khăn trong việc thực hiện quy trình, thủ tục vay vốn. “Mặt khác, hiện cũng chưa có cơ chế và chưa phân bổ nguồn vốn vay cho đối tượng này, dẫn đến tỷ lệ người khuyết tật được tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi thấp”, ông Lý cho biết.

Hiện, Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay đối với người khuyết tật và doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sử dụng lao động là người khuyết tật chủ yếu thông qua nguồn vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm, nguồn vốn từ nhà tài trợ Nippon, chưa có nguồn vốn dành riêng cho vay đối với người khuyết tật để phát triển kinh tế.

Đại diện Ngân hàng Chính sách Xã hội cho biết, để hỗ trợ tín dụng đối với người khuyết tật và các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh sử dụng lao động người khuyết tật, Ngân hàng đã cho các đối tượng này vay vốn thông qua Quỹ quốc gia về việc làm; Dự án “Mở rộng tiếp cận tài chính cho người khuyết tật – Tài trợ quy mô nhỏ cho các cơ sở sản xuất kinh doanh sử dụng, phục vụ hoặc do người khuyết tật làm chu” do Quỹ Nippon của Nhật Bản tài trợ và một số chương trình tín dụng khác.

Theo Ngân hàng Chính sách Xã hội, về chính sách lãi suất, đối với lao động là người khuyết tật và các cơ sở sản xuất, kinh doanh sử dụng từ 30% tổng số lao động trở lên là người khuyết tật, nếu vay vốn từ Quỹ quốc gia việc làm sẽ được hưởng lãi suất bằng 50% lãi suất vay vốn đối với hộ nghèo theo từng thời kỳ (hiện lãi suất cho vay hộ nghèo là 6,6%/năm nên lãi suất cho vay đối với các đối tượng này là 3,3%/năm). Lãi suất cho vay của dự án Nippon đối với người khuyết tật bằng lãi suất cho vay hộ nghèo theo từng thời kỳ (hiện là 6,6%/năm).

Đến ngày 28/2/2018, dư nợ cho vay đối với doanh nghiệp sử dụng lao động là người khuyết tật, người khuyết tật tự phát triển sản xuật đạt 118 tỷ đồng, với 5.838 khách hàng có dư nợ, chiếm tỷ lệ 0,07% trên tổng dư nợ và 0,07% trên tổng số hộ còn dư nợ các chương trình tín dụng của Ngân hàng Chính sách Xã hội; trong đó, dư nợ đối với các cơ sở sản xuất kinh doanh sử dụng lao động là người khuyết tật là 3,6 tỷ đồng, với 22 cơ sở còn dư nợ.

Để người khuyết tật, doanh nghiệp sử dụng người khuyết tật phát triển kinh tế, tạo việc làm, nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống, bảo đảm an sinh xã hội, đại diện Ngân hàng Chính sách Xã hội Việt Nam đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật về người khuyết tật, tạo điều kiện để người khuyết tật được thụ hưởng các chính sách của Nhà nước; đồng thời quan tâm hơn nữa công tác đào tạo nghề, cân đối, bố trí đủ nguồn lực để thực hiện các chương trình tín dụng chính sách. Hàng năm, tăng cấp bổ sung vốn cho Quỹ quốc gia về việc làm; xem xét, bố trí nguồn vốn dành riêng cho vay ưu đãi với người khuyết tật và doanh nghiệp sử dụng người khuyết tật. Đồng thời, đề nghị các nhà tài trợ quốc tế quan tâm hỗ trợ nguồn vốn cho Ngân hàng Chính sách Xã hội Việt Nam để cho vay ưu đãi đối với người khuyết tật và doanh nghiệp sử dụng người khuyết tật.

Trong khi đó Bộ LĐ- TB&XH đề xuất cần ưu tiên bổ sung vốn vay Quỹ quốc gia về việc làm cho Hội người mù Việt Nam, hướng dẫn các địa phương xem xét việc quy định một tỷ lệ nhất định về việc ưu tiên cho vay tạo việc làm từ Quỹ quốc gia về việc làm hoặc các nguồn ủy thác qua Ngân hàng Chính sách Xã hội. Đặc biệt, Bộ này cũng đề xuất nhân rộng mô hình của Hà Nội, theo đó dành một tỷ lệ cố định từ Quỹ quốc gia giải quyết việc làm cho người khuyết tật vay thông qua ủy thác Hội người khuyết tật.