Cần có giải pháp thúc đẩy thanh toán điện tử

Thúc đẩy thanh toán điện tử tại Việt Nam

Thanh toán điện tử còn hạn chế

Báo cáo về thực trạng thị trường thanh toán thẻ, ông Lê Huy Khôi, Viện Nghiên cứu Thương mại nhận định, sự phát triển của thị trường thẻ hiện nay vẫn đang thiên về số lượng. Cụ thể, tính đến 31/12/2015, toàn thị trường có 40/51 ngân hàng phát hành thẻ nội địa, với số lượng thẻ đạt hơn 81,85 triệu thẻ, trong đó chủ yếu là thẻ ghi nợ. Tổng số thẻ trả trước nội địa phát hành đạt hơn 2 triệu thẻ với 14/51 ngân hàng phát hành. Số lượng thẻ tín dụng nội địa phát hành đạt hơn 256.000 thẻ với 8/51 ngân hàng phát hành.

Về thẻ quốc tế, có 40/51 ngân hàng phát hành. Tổng số thẻ quốc tế tích lũy toàn thị trường đến 31/12/2015 đạt trên 9,24 triệu thẻ, tăng 16,23% so với năm 2014, trong đó nhóm ngân hàng nước ngoài phát hành hơn 645.000 thẻ. Tuy nhiên, có một điều không mấy vui là việc phát triển thẻ những năm vừa qua chủ yếu thiên về số lượng chưa đi kèm với sự thay đổi căn bản về chất lượng cũng như tăng cường giao dịch của chủ thẻ sau khi thẻ được phát hành.

“Tại Việt Nam, hiện có trên 20 triệu người có tài khoản ngân hàng. Thế nhưng số lượng thẻ phát hành năm 2015 đã lên tới 100 triệu thẻ. Điều này có nghĩa là mỗi một tài khoản cá nhân có tới 4 - 5 thẻ, cao hơn nhiều so với bình quân thế giới.”, ông Khôi cho biết.

Khẳng định chỉ số thanh toán điện tử ở Việt Nam vẫn ở mức thấp, Viện Nghiên cứu Thương mại đã dẫn số liệu của Visanet - mạng thanh toán điện tử lớn nhất thế giới hiện nay cho thấy, năm 2015, Việt Nam có chỉ số TTĐT là 37%, chỉ số này tương đương với Thái Lan, nhưng thấp hơn so với nhiều nước trong khu vực như: Indonesia (với 45%), Malaysia (với 47%)... và thấp hơn nhiều so với các nước có chỉ số TTĐT cao ở châu Á như: Singapore (55%), Trung Quốc (60%), Hàn Quốc (70%)...

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do thói quen sử dụng tiền mặt của người Việt Nam vẫn còn nặng nề, đặc biệt là khu vực nông thôn. Người dân thường thích chi tiêu tiền mặt hơn là sử dụng thẻ tín dụng. Một hạn chế nữa là, hệ thống máy ATM tuy phát triển nhanh, nhưng phân bổ lại chưa đều. Số lượng máy tập trung chủ yếu ở khu vực thành thị, nơi phát triển dịch vụ thanh toán, trong khi ở khu vực nông thôn, miền núi còn hạn chế. Một phần nguyên nhân cũng do người dân khu vực này chủ yếu có thu nhập thấp, nên họ thích lưu trữ tiền mặt hơn là sử dụng các dịch vụ ngân hàng.

Bên cạnh đó, trong khi mặt bằng lãi suất huy động và lãi suất cho vay đang có xu hướng giảm dần thì lãi suất cho vay qua thẻ vẫn được áp dụng ở mức rất cao, cộng thêm các khoản phí phải trả như phí thường niên, phí in bản sao kê, phí chậm thanh toán, phí rút tiền mặt tại ATM, phí chuyển đổi ngoại tệ…

Tập trung các pháp cụ thể

Để phát triển thanh toán qua thẻ, Viện Nghiên cứu thương mại cho rằng, các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp cần cung cấp nhiều dịch vụ sử dụng thanh toán không dùng tiền mặt để khuyến khích người dân tiêu dùng bằng thẻ.

Dưới góc độ ngân hàng thương mại, ông Lê Thanh Hà, Phó Giám đốc Trung tâm thẻ Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) chia sẻ, một trong các chính sách chủ yếu là tập trung phát triển thanh toán trực tuyến và mở rộng các điểm POS, trong đó có các điểm chấp nhận thẻ qua thiết bị POS di động (MPOS) là một trong những ưu tiên hàng đầu. Dịch vụ MPOS là dịch vụ cho phép đơn vị chấp nhận thẻ sử dụng điện thoại thông minh và một thiết bị thanh toán đi kèm để thanh toán hàng hóa, dịch vụ cho khách hàng.

Theo đó, các tổ chức tín dụng cần đảm bảo an ninh, an toàn, bảo mật hệ thống thanh toán, nghiêm túc tuân thủ các quy định của Ngân hàng Nhà nước để hạn chế tối đa các rủi ro sự cố có thể xảy ra. Trên cơ sở đó, cần quy định về các loại hình kinh doanh bắt buộc phải chấp nhận thanh toán qua ngân hàng ngay từ khi khởi sự kinh doanh nhằm minh bạch hoá nguồn thu từ hoạt động kinh doanh.

Về vấn đề này, ông Bùi Quang Tiên - Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước cho biết, Ngân hàng Nhà nước đang đề xuất một hành lang pháp lý đồng bộ để quản lý, giám sát, tạo điều kiện thuận lợi cho các loại hình, phương tiện, hệ thống thanh toán điện tử mới phát triển; đảm bảo an ninh, an toàn và hoạt động ổn định của các hệ thống thanh toán điện tử tại Việt Nam.

TIN LIÊN QUAN
	Thanh toán trực tuyến vẫn xa vời trong kinh doanh online