Cải cách hành chính: Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức là mấu chốt

Đại biểu Nguyễn Hồng Vân: Lãnh đạo quản lý mà nhận thức chưa đầy đủ thì có thể cho đào tạo lại hoặc thay thế.

Tuy nhiên, các đại biểu Quốc hội cho rằng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức qua phương thức làm việc mới là mấu chốt.

Trong 2 ngày (30 và 31/10), tiếp tục chương trình kỳ họp thứ tư, Quốc hội cho ý kiến và thảo luận tại hội trường về việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2016 và kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và ngân sách nhà nước năm 2017; kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2018 và kế hoạch tài chính - ngân sách nhà nước 3 năm quốc gia 2018-2020. Nổi lên trong nhóm những vấn đề “nóng” là chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức dù vẫn đông, thậm chí còn rất “cồng kềnh” với nhiều tầng lớp, nhưng phương thức làm việc của hệ thống các cơ quan hành chính chưa mang lại hiệu quả cao.

Dẫn số liệu từ Báo cáo của Chính phủ, đại biểu Phùng Đức Tiến (đoàn Hà Nam) chỉ ra rằng, hiện nay nước ta có khoảng hơn 2 triệu cán bộ, công chức, viên chức đang làm việc và hàng năm, ngân sách phải bỏ ra khoảng 20% chi thường xuyên dành cho quỹ lương.

“Với đội ngũ cán bộ, công chức lớn nhưng hiệu lực, hiệu quả thực hiện công việc chưa cao” – đại biểu nhận xét và đưa ra nguyên nhân chính là do việc đánh giá hiệu quả công việc chưa sát thực tiễn, mới chỉ dựa trên định tính, còn nể nang, không khoa học dù nhận xét cán bộ, công chức cuối năm đều hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Qua nhiều cuộc tiếp xúc cử tri, đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Giang Trần Văn Lâm chia sẻ, thực hiện quy định giảm một Phó Chủ tịch cấp xã đã làm khổ cơ sở do không đủ lãnh đạo xã đi họp, không có lãnh đạo xã thường xuyên tiếp dân, không có người thường trực ký các văn bản làm người dân phải chờ đợi phiền hà. Nhưng “nghe thì bức xúc, nhưng vấn đề cùng với thay đổi cơ cấu lãnh đạo như vậy thì phải đổi mới cung cách làm việc, phân công lại trách nhiệm, giảm họp hành, tăng thẩm quyền công chức, tăng trách nhiệm người đứng đầu, nhưng thực tế việc thay đổi không đồng bộ gây nên xáo trộn, bức xúc” – đại biểu Lâm đánh giá.

Trong khi đó, liệt kê các vụ việc “không vui”, như: quán cà phê Xin chào hay câu chuyện cái cống nước ở 146 Quán Thánh, đại biểu Phạm Trọng Nhân (đoàn Bình Dương) thẳng thắn: những vụ việc cỏn con mà đích thân người đứng đầu Chính phủ, người lẽ ra chỉ làm chính sách và quyết định những vấn đề trọng đại quốc gia phải ra tay chỉ đạo giải quyết.

Gay gắt hơn, đại biểu Nhân nói: “Mặc dù những người đang vận hành bộ máy hành chính theo cách thức “không tử tế” như trên đã và chắc chắn sẽ bị xử lý nhưng bài học để lại là rất lớn vì phần nào ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin của người dân và công cuộc cải cách”.

Bổ sung, đại biểu Tô Văn Tám (Đoàn Kon Tum) phân tích, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức tùy thuộc vào năng lực chuyên môn và trình độ văn hóa, pháp lý của họ. “Văn hóa pháp lý thể hiện ở 2 khía cạnh, đó là nhận thức đầy đủ các quy định của pháp luật và ứng xử theo các quy định của pháp luật” – đại biểu nói và cho rằng, các hiện tượng nhũng nhiễu, hách dịch, cửa quyền, thờ ơ, vô cảm, thiếu tinh thần trách nhiệm trước khó khăn và đòi hỏi chính đáng của người dân đã phản ánh văn hóa pháp lý của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức chưa đầy đủ và trọn vẹn.

Theo đại biểu Lâm, họ có thể đạt ở khía cạnh thứ nhất là có nhận thức được và nắm được các quy định của pháp luật, nhưng họ đã không đạt ở khía cạnh thứ hai, đó là họ đã không ứng xử, hành xử, thực thi công vụ theo các quy định của pháp luật.

Đưa giải pháp, đại biểu Tám đề nghị nên bổ sung nội dung: bồi dưỡng, xây dựng và nâng cao tầm văn hóa nói chung và văn hóa pháp lý nói riêng cho cán bộ công chức, viên chức vì đây là một thứ không đo bởi bằng cấp mà bởi độ sâu sắc của sự hiểu biết, lắng nghe, chia sẻ và trân trọng đối với người được phục vụ, đó là người dân.

Khá trùng khớp khi kiến nghị giải pháp cải cách hành chính, đại biểu Nguyễn Bắc Việt (đoàn Ninh Thuận) lập luận, chúng ta đừng nói đối thoại với dân vì đối thoại với dân là ta làm chưa tốt công tác dân vận cho nên mới phải đối thoại và “Chính phủ cần tập trung chỉ đạo thực hiện tốt quy chế thực hiện dân chủ cơ sở và làm tốt công tác dân vận chính quyền, thực hiện cho được tư tưởng dân vận mà Bác Hồ đã chỉ ra "trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân, có trách nhiệm với dân"” – đại biểu Nguyễn Bắc Việt nói.

Về vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác cải cách hành chính, đại biểu Nguyễn Hồng Vân (đoàn Phú Yên) thẳng thắn đề nghị cần xem xét có hay không tình trạng thuộc nghị quyết nhưng không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, cần phải có sự phân định để xử lý cho rõ. Vì, đã là lãnh đạo quản lý mà nhận thức chưa đầy đủ thì có thể cho đào tạo lại hoặc thay thế.

Tuy vậy, các đại biểu Quốc hội cũng công bằng cho rằng, cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước không chỉ có những gam màu tối và nếu phải chọn một trong nhiều điểm sáng thì có thể kể đến tỉnh Quảng Ninh. Các đại biểu đánh giá, việc tinh gọn bộ máy, nhất thể hóa các cơ quan đảng và chính quyền tương đồng về chức năng, nhiệm vụ mà những năm qua tập thể đảng bộ chính quyền và nhân dân Quảng Ninh đang ra sức xây dựng và bảo vệ đã đạt những thành quả.

Và “…điều quan trọng hơn cả là quyết tâm nhân rộng mô hình này như thế nào để đạt sự lan tỏa của nó đến tận ngóc ngách của toàn bộ hệ thống” – đại biểu Phạm Trọng Nhân lưu ý.