Bơ booth tại vườn nhà ông Phạm Văn Mười chỉ đạt khoảng 30% sản lượng so với niên vụ trước |
Ông Phạm Văn Mười (xã Ea Kpam, huyện Cư Mgar, tỉnh Đăk Lăk) chia sẻ: Bơ booth năm nay mất mùa. Nhà tôi có 1,2 ha bơ booth với khoảng 210 cây. Năm 2016 thu được khoảng 18 tấn. Năm nay thu chưa chắc được 5 tấn. Cũng như gia đình ông Mười, bà Lê Thị Hiền (xã Ea Tur, thành phố Buôn Ma Thuột) cho biết: Nếu như năm trước, trung bình mỗi cây bơ booth 7 năm tuổi cho thu hoạch 1,5 tạ/cây, năm nay chỉ đạt 20kg/cây, thậm chí có cây chỉ được vài kg.
Theo Viện Khoa học kỹ thuật nông lâm Tây Nguyên, nguyên nhân chính là do thời tiết. Cụ thể, từ giữa tháng 3 đến cuối tháng 3 - thời điểm bơ booth nở hoa rộ, xuất hiện nhiều cơn mưa trái mùa đã ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn của cây. Hạt phấn của cây bơ bị ẩm, trương phình và không tung vào không khí. Do vậy, tỷ lệ đậu quả của bơ booth rất thấp, dẫn đến hiện tượng mất mùa.
Là người gắn bó với cây bơ rất nhiều năm, anh Đậu Chí Thanh – Giám đốc Công ty TNHH Minh Phát Đăk Lăk – chia sẻ: Bơ booth có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, đây loại bơ muộn, thời gian phơi hoa kéo dài trong mùa tưới tháng 2-3 nên chịu ảnh hưởng rất lớn của thời tiết.
Tuy nhiên, bù lại cho người trồng bơ ở Tây Nguyên, giá bơ năm nay cũng tăng tương ứng khoảng 30-35%. Cụ thể: Giá bơ booth thu mua tại vườn nơi đây đang ở mức cao. Bơ booth đẹp được bán với giá 60-80 nghìn đồng/kg, bơ booth bình thường khoảng 35-50 nghìn đồng/kg…
Được biết, hiện nay, tại các tỉnh Tây Nguyên, có tới hàng trăm ha bơ các loại, tập trung chủ yếu ở Đăk Lăk, Đăk Nông, Lâm Đồng và Gia Lai. Trong đó, tỉnh Đăk Lăk được đánh giá là "thủ phủ" của cây bơ với trên 2.100 ha bơ quy chuẩn, sản lượng ước đạt trên gần 20 ngàn tấn. Diện tích bơ tập trung nhiều nhất ở các huyện Cư Mgar, Krông Búk, Krông Năng, Cư Kuin, Ea HLeo, Buôn Đôn… Cây bơ hầu hết được trồng xen canh trong các vườn cà phê, hồ tiêu, trung bình mỗi ha trồng xen canh thêm được 120-150 cây, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Đánh giá của ngành nông nghiệp các tỉnh Tây Nguyên cho thấy, cây bơ booth vẫn còn rất nhiều tiềm năng để phát triển vì hiện nay, sản phẩm chủ yếu tiêu thụ nội địa. Trong tương lai, khi cây bơ với diện tích đủ tạo thành quy mô hàng hóa, nếu phát triển thêm các công nghệ chế biến, bảo quản tốt (chiết xuất dầu bơ, bột bơ, xuất khẩu trái tươi...) thì vẫn là cây mang lại hiệu quả kinh tế cao. Tuy nhiên, việc phá cà phê hay các loại cây trồng khác để thay thế bằng bơ cần cân nhắc kỹ. Bơ nên được trồng xen để tận dụng tốt diện tích và có thể đóng vai trò như cây che bóng chắn gió cho vườn.
Điều kiện thời tiết không thuận lợi, đặc biệt là mưa trái vụ đã ảnh hưởng lớn tới quá trình thụ phấn của bơ booth. Vì vậy, tỷ lệ đậu quả của cây bơ rất thấp, dẫn đến mất mùa. |