16 công trình KH&CN sẽ được trao giải thưởng Hồ Chí Minh và giải thưởng Nhà nước

Giàn khoan tự nâng 90m nước là một trong 16 công trình được trao giải thưởng Hồ Chí Minh và giải thưởng Nhà nước lần thứ V

Giải thưởng Hồ Chí Minh và giải thưởng Nhà nước (HCM, NN) về khoa học và công nghệ là hai giải thưởng cao quý thuộc lĩnh vực khoa học và công nghệ do Đảng và Nhà nước trao tặng cho tác giả công trình có giá trị cao về khoa học, công nghệ và thực tiễn. Năm 2016 có 16 công trình được trao tặng giải thưởng và được Bộ KH&CN tổ chức với sự tham dự của lãnh đạo Đảng, Chính Phủ và các Bộ, ban, ngành tại Trung ương và địa phương có liên quan.

Theo GS. TSKH Vũ Minh Giang, Ủy viên Hội đồng cấp nhà nước xét tặng giải thưởng: Đợt xét giải thưởng lần thứ V này có nhiều điểm mới, khác với trước đây, người tham gia có thể đăng ký giải thưởng Hồ Chí Minh, nếu không đạt thì xuống giải thưởng Nhà nước, nhưng nay theo Nghị định 78, người đăng ký chỉ được lựa chọn một lần cho công trình tham gia xét thưởng của mình. Bên cạnh đó, người nước ngoài ở Việt Nam nếu như tham gia, đóng góp công trình khoa học có giá trị cho Việt Nam thì đều được đăng ký tham gia xét thưởng… Đặc biệt tham gia và đạt giải thưởng lần thứ V này có nhiều công trình có các tác giả có tuổi đời còn rất trẻ, trung bình dưới 40 tuổi như công trình “Nghiên cứu thiết kế chi tiết và ứng dụng công nghệ để chế tạo, lắp ráp và hạ thủy giàn khoan tự nâng ở độ sâu 90m nước phù hợp với điều kiện Việt Nam” .

Bên cạnh đó, nhiều công trình khoa học được đánh giá cao của giới khoa học cả trong và ngoài nước tiêu biểu như cụm công trình “Các bất biến và cấu trúc của vành địa phương và vành phân bậc” thuộc lĩnh vực toán học do nhóm nghiên cứu của Giáo sư Ngô Việt Trung là một ví dụ điển hình (Giáo sư Ngô Bảo Châu tham gia với tư cách ủy viên Hội đồng). Những kết quả của cụm công trình này đã được công bố trong hơn 200 bài báo trên các tạp chí quốc tế có uy tín. Ngoài ra, công trình “Ứng dụng các kỹ thuật tiên tiến trong chẩn đoán, điều trị một số bệnh lý mạch não bằng điện quang can thiệp nội mạnh” thuộc lĩnh vực y học do Giáo sư Phạm Minh Thông chủ trì; hay cụm “Công trình nghiên cứu ứng dụng kỹ thuật hiện đại về bức xạ ion hóa trong chẩn đoán, điều trị ung thư và một số bệnh lý khác” do Giáo sư Mai Trọng Khoa chủ trì đều đã đạt tới những công nghệ tân tiến nhất của thế giới hiện nay.

Ban tổ chức giải thưởng cũng cho biết, các Hội đồng chuyên ngành với 200 nhà khoa học đã làm việc nghiêm túc, tâm huyết, đánh giá khách quan các công trình đề nghị xét tặng giải thưởng. Các công trình được đề nghị xét tặng giải thưởng và trình Hội đồng cấp Nhà nước gồm 61 công trình, trong đó có 17 công trình xét tặng giải thưởng Hồ Chí Minh và 44 công trình xét tặng giải thưởng Nhà nước.

Cùng với nhiều hình thức tôn vinh khác nhau của Đảng và Nhà nước, giải thưởng Hồ Chí Minh và giải thưởng Nhà nước là một hình thức tôn vinh cao quý nhất đối với những đóng góp của các nhà khoa học thể hiện qua các công trình và cụm công trình. Đây chính là phần thưởng danh giá nhất đối với các nhà khoa học. Giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng Nhà nước về KH&CN được ví như giải thưởng Nobel của Việt Nam góp phần khuyến khích, tạo động lực và điều kiện thuận lợi cho các nhà khoa học, đặc biệt là các nhà khoa học trẻ hoạt động nghiên cứu, đổi mới sáng tạo. Bên cạnh sự tôn vinh các nhà khoa học, 2 giải thưởng cao quý này còn mang đến giá trị nhân văn sâu sắc, đề cao giá trị tinh thần trong đời sống xã hội – trụ cột của sự phát triển bền vững.